[101 Bài Học Giúp Bạn Trở Thành Huấn Luyện Viên Giao Dịch Của Chính Mình] - Bài 1: Khai thác cảm xúc để trở thành tác nhân thay đổi

Xin chào cả nhà!

Brett Steenbarger là một trong những chuyên gia hàng đầu về tâm lý giao dịch, với nhiều năm kinh nghiệm huấn luyện các trader chuyên nghiệp và chia sẻ kiến thức qua các cuốn sách kinh điển như cuốn "The Psychology of Trading" và "Enhancing Trader Performance".

Trong cuốn "The Daily Trading Coach", ông mang đến một hướng tiếp cận thực tiễn, giúp các trader tự trở thành huấn luyện viên của chính mình để phát triển kỹ năng, rèn luyện tư duy và cải thiện hiệu suất giao dịch.



Với 101 bài học súc tích, cuốn sách này không chỉ cung cấp những chiến lược tâm lý, mà còn hướng dẫn bạn những phương pháp áp dụng ngay vào thực tế giao dịch hàng ngày.

Series này sẽ giúp bạn khám phá những bài học quan trọng từ cuốn "The Daily Trading Coach" và cách tận dụng chúng để nâng cao hiệu quả giao dịch cũng như phát triển bản thân một cách toàn diện.

Hãy cùng bắt đầu hành trình trở thành một nhà giao dịch với tâm lý vững vàng và kỷ luật hơn nhé!


Mục tiêu của cuốn "The Daily Trading Coach" là dạy bạn càng nhiều càng tốt về việc tự huấn luyện, để bạn có thể tự hướng dẫn bản thân đến thành công trên thị trường tài chính. Từ khóa quan trọng trong tiêu đề là “Hàng Ngày.” Cuốn sách này được thiết kế để trở thành một tài liệu mà bạn có thể sử dụng mỗi ngày nhằm phát huy thế mạnh và khắc phục điểm yếu của mình.

Sau khi viết hai cuốn sách—"The Psychology of Trading" (Tâm Lý Giao Dịch) và "Enhancing Trader Performance" (Nâng Cao Hiệu Suất Giao Dịch)—cùng với hơn 1.800 bài viết trên blog TraderFeed (www.traderfeed.blogspot.com/), tôi từng nghĩ rằng mình đã bao quát khá đầy đủ lĩnh vực tâm lý giao dịch. Tuy nhiên, chỉ ba năm sau khi xuất bản cuốn sách về hiệu suất giao dịch, tôi lại một lần nữa cầm bút (điện tử) để hoàn thành bộ ba cuốn sách về tâm lý giao dịch, lần này tập trung vào quá trình tự huấn luyện.

Hai thực tế đã dẫn đến sự ra đời của cuốn "The Daily Trading Coach". Trước hết, khi xem xét lưu lượng truy cập trên blog TraderFeed, tôi nhận thấy rằng một lượng lớn độc giả—khoảng một phần ba—truy cập trang web trong vòng một giờ trước khi thị trường mở cửa. Điều này khiến tôi thấy thú vị, vì hầu hết các bài viết trên blog không cung cấp lời khuyên giao dịch cụ thể. Thay vào đó, chúng tập trung vào các chủ đề về tâm lý và hiệu suất giao dịch—những nội dung có giá trị bất kể thời gian nào trong ngày.

Khi tôi hỏi một nhóm độc giả đáng tin cậy về xu hướng này, họ trả lời rằng họ đang sử dụng blog như một dạng “huấn luyện viên giao dịch thay thế.” Việc đọc lại các bài viết giúp họ nhắc nhở bản thân về kế hoạch và ý định trước khi bước vào “chiến trường tài chính.” Điều này càng được củng cố khi tôi thu thập số liệu thống kê về những bài viết phổ biến nhất trên blog. Phần lớn trong số đó là những bài viết thực tiễn về tâm lý giao dịch. Hầu hết đều có nội dung mang tính động viên, dù đôi khi thách thức những giả định của người đọc. Có vẻ như các nhà giao dịch đang tìm kiếm sự hướng dẫn và phần nào đó tìm thấy nó trong blog.

Thực tế thứ hai định hình nên cuốn sách này là sự phát triển của xuất bản điện tử và những thay đổi nhanh chóng trong ngành xuất bản. Cho đến thời điểm đó, số lượng sách điện tử (e-book) dành cho các nhà giao dịch vẫn còn rất ít. Ngay cả khi có, chúng cũng chỉ đơn thuần là phiên bản điện tử của sách in. Dù xuất bản điện tử mang lại sự tiện lợi và hấp dẫn, hầu hết các nhà giao dịch mà tôi tham khảo ý kiến đều không chủ động tìm kiếm hoặc sử dụng e-book. Lý do phổ biến nhất là họ không muốn dành hàng giờ ngồi trước màn hình để đọc thông tin sau cả một ngày giao dịch căng thẳng. Tôi nhanh chóng nhận ra rằng những người tham gia thị trường tài chính không sử dụng phương tiện điện tử theo cùng cách họ tiếp cận sách in. Điều đó khiến tôi suy nghĩ về việc viết một cuốn sách theo một cách khác—một cuốn sách phù hợp hơn với kỷ nguyên xuất bản điện tử nhưng cũng có thể sử dụng dưới dạng bản in.

Khi kết hợp hai quan sát trên, bạn sẽ hiểu được tầm nhìn dẫn đến cuốn sách này: một "huấn luyện viên giao dịch trong một cuốn sách" mà bạn có thể dễ dàng đọc trên màn hình cũng như trên giấy. Mục tiêu là tích hợp nội dung từ blog và sách, tạo ra những “bài học” thực tế giúp nhà giao dịch trở thành huấn luyện viên của chính mình. Cuốn "The Daily Trading Coach" gồm 101 bài học, mỗi bài dài vài trang. Mỗi bài học tuân theo một cấu trúc chung: xác định một thách thức trong trading, đề xuất cách tiếp cận để vượt qua thử thách đó, và cung cấp một bài tập hoặc nhiệm vụ cụ thể để thực hành.

Các chương của sách độc lập với nhau: bạn có thể đọc theo thứ tự hoặc sử dụng mục lục để tìm ngay bài học phù hợp nhất với tình huống giao dịch hiện tại của bạn. Không giống như một cuốn sách truyền thống mà bạn đọc từ đầu đến cuối trong vài lần ngồi đọc, cuốn sách này được thiết kế để bạn tiếp thu từng bài học một, áp dụng vào quá trình phát triển bản thân với tư cách một nhà giao dịch. Giống như blog, nó là một lời nhắc nhở trên màn hình về những điều bạn nên làm khi bạn ở trạng thái tốt nhất. Nhưng hơn cả blog, đây còn là một lộ trình với những hiểu biết thực tế và công cụ giúp bạn khám phá và phát huy tối đa khả năng của chính mình.

Tham vọng của tôi là gói gọn trong 101 bài học này nhiều kiến thức hữu ích và phương pháp thực tiễn hơn những gì bạn có thể nhận được từ nhiều hội thảo đắt tiền hay các buổi huấn luyện cá nhân, mà với chi phí thấp hơn rất nhiều. Thường thì, mục tiêu của các nhà tổ chức hội thảo và huấn luyện viên là biến bạn thành khách hàng lâu dài. Nhưng mục tiêu của cuốn sách này hoàn toàn ngược lại: cung cấp cho bạn công cụ để tự trở thành huấn luyện viên của chính mình, giúp bạn phát triển cả về mặt nghề nghiệp lẫn cá nhân. Nói cách khác, đây là một cuốn cẩm nang về tâm lý giáo dục—một hướng dẫn thực tế để cải thiện bản thân và nâng cao hiệu suất của bạn.

Nhìn vào mục lục, bạn sẽ thấy rằng mỗi chương trong số 10 chương đều chứa 10 bài học. Các chương này bao quát nhiều chủ đề liên quan đến tâm lý và hiệu suất giao dịch, bao gồm các bài học cụ thể về cách áp dụng các phương pháp trị liệu tâm lý ngắn hạn theo hướng phân tâm học, nhận thức và hành vi để thay đổi các mô thức hành vi tiêu cực và hình thành những thói quen tích cực mới.

Hai chương cuối đặc biệt thú vị: Chương 9 bao gồm quan điểm tự huấn luyện từ 18 nhà giao dịch thành công, những người thường xuyên chia sẻ công việc của họ trực tuyến. Chương 10 thực hiện lời hứa lâu năm với độc giả của TraderFeed, hướng dẫn cách nhận diện mô hình lịch sử trong giao dịch bằng Excel. Mỗi bài học đều đi kèm với bài tập và gợi ý thực hành (“Coaching Cues”) giúp bạn áp dụng ý tưởng vào thực tế.

Vâng, mục tiêu của cuốn sách là giúp bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình. Nhưng nếu nhìn kỹ vào tiêu đề các chương và bài học, bạn sẽ nhận ra rằng mục đích lớn hơn của nó là giúp bạn tự huấn luyện bản thân trong cuộc sống. Những thử thách và sự không chắc chắn mà ta đối mặt khi giao dịch—việc theo đuổi phần thưởng trong khi chấp nhận rủi ro—cũng xuất hiện trong sự nghiệp và các mối quan hệ cá nhân, không chỉ trong thị trường tài chính. Những kỹ thuật giúp bạn làm chủ bản thân với tư cách một nhà giao dịch cũng sẽ hữu ích trong mọi lĩnh vực khác của cuộc sống. Theo nghĩa đó, mục tiêu không chỉ là kiếm tiền trên thị trường, mà là thịnh vượng trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Nếu cuốn sách này có thể trở thành một công cụ giúp bạn đạt được sự thịnh vượng, cả trong và ngoài thị trường tài chính, tôi sẽ rất lấy làm vinh hạnh.

Quá ít người trong chúng ta thực sự hóa thân vào những lý tưởng của chính mình. Chúng ta có điểm mạnh và tài năng, ước mơ và khát vọng. Nhưng nếu nhìn vào từng giờ, từng ngày, không nhiều lý tưởng trong số đó được thể hiện một cách cụ thể. Ngày tháng trôi qua, rồi thành năm, và—tại một thời điểm nào đó đầy tiếc nuối—chúng ta ngoái nhìn cuộc đời và tự hỏi nó đã trôi đi đâu mất.

Điều đó có thể là bạn—một người trung niên nhìn lại quá khứ và nghĩ: "Lẽ ra tôi có thể đã trở thành một người xuất chúng." Hoặc, bạn có thể chọn một kịch bản khác cho cuộc đời mình. Bạn có thể trở thành diễn viên chính của lý tưởng và hiện thực hóa chúng.

Nếu bạn nghĩ rằng đây là một phần mở đầu kỳ lạ cho một cuốn sách về giao dịch, bạn đã đúng. Cuốn sách này không bắt đầu với cung và cầu, mô hình giao dịch hay quản lý vốn. Nó bắt đầu với bạn và những gì bạn muốn từ cuộc sống. Trong ngữ cảnh này, trading không chỉ đơn thuần là mua, bán và phòng vệ rủi ro: nó là một phương tiện để làm chủ bản thân và phát triển chính mình.

Mỗi nhà giao dịch, dù có nhận thức được hay không, đều là một doanh nhân. Họ mở một "công ty" giao dịch của riêng mình và cạnh tranh trên thị trường. Họ tìm kiếm và theo đuổi cơ hội, đồng thời bảo vệ vốn của mình. Họ không ngừng hoàn thiện và mở rộng kỹ năng; họ chấp nhận rủi ro có tính toán. Là doanh nhân, nhà giao dịch bắt đầu với niềm tin rằng họ mang lại giá trị cho thị trường. Nhưng giữa những thất bại không thể tránh khỏi, những giờ làm việc kéo dài, nguồn lực hạn chế, rủi ro và sự bất định, thật khó để duy trì sự lạc quan ấy. Dễ dàng hơn nhiều khi gác lại những ước mơ và từ bỏ nỗ lực hiện thực hóa lý tưởng mỗi ngày.

Tuy nhiên, có những nhà giao dịch không thể từ bỏ khát vọng của mình. Giống như loài bướm đêm bị thu hút bởi ánh sáng xa xăm, họ vẫn theo đuổi nó dù đôi khi bị thiêu cháy. Với những tâm hồn cao quý ấy, tôi xin dành tặng cuốn sách này.

Khi tôi làm việc với các nhà giao dịch và quản lý danh mục đầu tư tại các quỹ đầu cơ, công ty giao dịch độc quyền và ngân hàng đầu tư, tôi không dạy họ cách giao dịch. Phần lớn trong số họ sử dụng các chiến lược khác tôi và hiểu rõ thị trường của họ hơn tôi bao giờ hết. Thay vào đó, tôi tìm ra điểm mạnh của họ. Tôi học cách họ giao dịch hiệu quả và giúp họ xây dựng sự nghiệp từ chính những gì họ đã làm tốt. Giống như cá không thể nhận thức được nước vì chúng đã sống trong đó từ khi sinh ra, chúng ta thường không nhìn ra được những tài sản cá nhân của mình. Mỗi người trong chúng ta là một sự kết hợp độc đáo giữa kỹ năng, tài năng, điểm mạnh, xung đột nội tâm và điểm yếu. Nhưng cũng giống như một doanh nghiệp mới phải tận dụng điểm mạnh của người sáng lập, sự nghiệp giao dịch cũng phụ thuộc vào tài sản—cả về mặt cá nhân lẫn tài chính—của nhà giao dịch. Với vai trò huấn luyện viên, công việc của tôi là giúp họ bước ra khỏi “môi trường nước” tâm lý của mình và nhận ra những tài sản quý giá đã luôn ở xung quanh họ—những tài sản có thể mang lại lợi ích suốt đời.

Chưa bao giờ việc tự huấn luyện lại quan trọng đối với nhà giao dịch như hiện tại. Khi tôi viết những dòng này, chúng ta đang chứng kiến mức độ biến động thị trường chưa từng thấy kể từ sau Thế chiến thứ hai. Biến động giá mang lại cơ hội nhưng cũng đi kèm rủi ro. Những nhà giao dịch không thể lùi lại một bước, nhận diện diễn biến thị trường và điều chỉnh chiến lược đã chịu tổn thất đáng kể. Ngược lại, những ai biết tận dụng cuộc khủng hoảng để thoát khỏi “vùng nước giao dịch”, giảm thiểu rủi ro và tìm kiếm cơ hội mới chính là những người sẵn sàng gặt hái những phần thưởng sự nghiệp.

Cuốn sách bạn đang đọc được viết để đồng hành cùng bạn trên hành trình giao dịch này. Nó được tổ chức thành 101 bài học. Mỗi bài học xác định một thách thức và đưa ra một bài tập cụ thể giúp bạn tiến bộ trong việc đối mặt với thách thức đó. Những bài học này được thiết kế như những bài suy ngẫm để bắt đầu ngày giao dịch của bạn—những lời huấn luyện giúp bạn phát huy phiên bản tốt nhất của chính mình. Theo thời gian, khi bạn đọc và thực hành những bài học này, những lời khuyên huấn luyện sẽ trở thành tiếng nói nội tâm của bạn. Bạn bắt đầu bằng cách nhập vai vào những lý tưởng của cuốn sách và cuối cùng, bạn sống theo chúng, biến chúng thành của riêng mình. Bạn trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình.

Nếu mỗi ngày bạn đọc một đoạn ngắn và gieo những ý tưởng đúng đắn vào tâm trí, điều đó giúp bạn ưu tiên hóa mục tiêu trong cuộc sống và trading. Và nếu điều đó giúp bạn tránh đi một giao dịch tệ mỗi tuần và không bỏ lỡ một giao dịch tốt mà lẽ ra bạn đã bỏ qua—hãy nghĩ xem điều đó sẽ mang lại lợi ích cá nhân và tài chính lớn đến mức nào. Nhưng cũng giống như viên thuốc không thể phát huy tác dụng khi vẫn còn trong lọ, không ai có thể học được từ một cuốn sách chưa được mở ra. Bước đầu tiên để trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình là dành thời gian cho việc tự huấn luyện—mỗi ngày, mỗi tuần—bởi vì đó là cách các thói quen được hình thành. Một vĩ nhân chỉ đơn giản là người đã biến việc phát triển bản thân thành một thói quen.

Và kia, chúng đang nhìn bạn từ kệ sách bên kia căn phòng—những lý tưởng, tất cả những điều bạn từng muốn làm trong cuộc đời. Bạn nhìn về phía kệ sách với ánh mắt khao khát, nhưng bạn không thể chạm tới chúng khi vẫn còn ngồi thoải mái trên chiếc ghế của mình. Nhưng bạn đang cầm trên tay một cuốn sách. Có lẽ cuốn sách này sẽ khiến chiếc ghế của bạn trở nên bớt thoải mái hơn một chút, và khiến kệ sách ấy gần bạn hơn một chút.

Bạn lật sang trang... Bước tiếp theo là của bạn.


Tâm trí có sức mạnh giống như đôi tay; không chỉ để nắm bắt thế giới, mà còn để thay đổi nó. — Colin Wilson

Bạn đang đọc cuốn sách này vì bạn muốn tự huấn luyện bản thân để đạt được thành công lớn hơn trên thị trường tài chính. Nhưng huấn luyện là gì?

Cốt lõi của mọi nỗ lực huấn luyện chính là sự thay đổi. Khi bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình, bạn đang cố gắng tạo ra những thay đổi trong suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của mình. Quan trọng nhất, bạn đang tìm cách thay đổi cách bạn giao dịch: cách bạn nhận diện và hành động dựa trên các mô hình rủi ro và lợi nhuận, cung và cầu.

Có một kho tàng nghiên cứu phong phú về sự thay đổi, dựa trên những nghiên cứu và thực hành tâm lý sâu rộng. Nếu bạn hiểu cách mà sự thay đổi diễn ra, bạn sẽ có vị thế tốt hơn để trở thành tác nhân thay đổi của chính mình. Trong chương này, chúng ta sẽ khám phá các nghiên cứu và thực tiễn về sự thay đổi, cũng như cách bạn có thể tận dụng tối đa những phát hiện đôi khi đầy bất ngờ này.

Huấn luyện không phải chỉ đơn thuần là để sự thay đổi diễn ra, mà là chủ động tạo ra sự thay đổi. Nó đòi hỏi bạn cam kết trở thành người dẫn dắt sự thay đổi trong chính cuộc sống và giao dịch của mình.

Nhưng trước hết, hãy tìm hiểu về quá trình và thực hành của sự thay đổi.







Đối với một số người trong chúng ta, hiện trạng là chưa đủ. Chúng ta đôi khi nhìn thấy thoáng qua hình ảnh con người mà mình có thể trở thành; chúng ta khao khát nhiều hơn những gì bản thân đang có trong những khoảnh khắc bình thường của cuộc sống.

Sự khao khát đó bắt đầu từ ý niệm về sự thay đổi. Chúng ta mong muốn những sự thay đổi trong cuộc sống. Chúng ta thích nghi—chúng ta phát triển—bằng cách tạo ra những thay đổi đúng đắn. Tuy nhiên, quá thường xuyên, chúng ta lại cảm thấy bị mắc kẹt. Chúng ta lặp đi lặp lại những điều giống nhau, mắc lại những sai lầm cũ. Liệu chúng ta có chờ đợi cuộc sống thay đổi mình, hay tự trở thành tác nhân thay đổi của chính mình?

Phần dễ dàng là bắt đầu một quá trình thay đổi. Thách thức thực sự là duy trì sự thay đổi. Một người nghiện rượu đã bao nhiêu lần bắt đầu hành trình cai nghiện, chỉ để rồi tái nghiện? Bao lần chúng ta bắt đầu chế độ ăn kiêng và chương trình tập luyện, chỉ để quay lại thói quen lười biếng? Nếu chỉ tập trung vào việc khởi động quá trình thay đổi, chúng ta sẽ không chuẩn bị cho những bước quan trọng tiếp theo: giữ cho ngọn lửa thay đổi luôn cháy sáng.

Nhược điểm của hầu hết các tài liệu và phương pháp phổ biến trong tâm lý học và huấn luyện là chúng chỉ được thiết kế để khởi động sự thay đổi. Chúng khiến con người cảm thấy tốt hơn—cho đến khi nhận ra rằng cần có những nỗ lực khác để duy trì sự thay đổi. Một chương trình huấn luyện thành công không chỉ khơi nguồn thay đổi: nó biến những nỗ lực thay đổi thành thói quen, trở thành bản năng thứ hai. Bí quyết của huấn luyện thành công là biến thay đổi thành một quy trình quen thuộc; biến những hành vi mới trở thành một phần tự nhiên của bản thân.

Đây chính là lúc cảm xúc phát huy tác dụng.



Trong nhiều năm, tôi đã cố gắng giảm cân nhưng không thành công. Rồi vào năm 2000, tôi được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường tuýp II. Chế độ ăn uống của tôi phải thay đổi; tôi cần giảm cân. Nếu không làm vậy, tôi nhận ra một cách rõ ràng rằng mình có thể đánh mất sức khỏe và khiến vợ con thất vọng. Ngay trong ngày hôm đó, tôi bắt đầu một chế độ ăn kiêng và vẫn duy trì cho đến tận bây giờ. Tôi giảm 40 pound (gần 20 kg)—giảm cân nhanh đến mức bạn bè lo lắng rằng tôi mắc một căn bệnh nghiêm trọng—và tôi đã lấy lại quyền kiểm soát lượng đường trong máu.

Vậy đâu là chất xúc tác cho sự thay đổi này? Hàng năm trời tôi đã tự nhủ rằng mình cần ăn uống lành mạnh hơn, tập thể dục nhiều hơn, giảm cân—nhưng chẳng có kết quả gì. Tuy nhiên, chỉ một trải nghiệm cảm xúc về sự cần thiết phải thay đổi đã tạo ra sự khác biệt hoàn toàn. Tôi không chỉ nghĩ rằng mình cần thay đổi: tôi biết điều đó với từng tế bào trong cơ thể. Tôi cảm nhận được điều đó.

Và đối với các nhà giao dịch cũng vậy.

Có thể bạn đã tự nhủ rằng mình cần tuân thủ quy tắc, giao dịch với quy mô nhỏ hơn, hoặc tránh giao dịch vào một số điều kiện hoặc thời điểm nhất định của thị trường. Nhưng bạn vẫn mắc lại những sai lầm cũ, vẫn thua lỗ, vẫn cảm thấy thất vọng. Cũng giống như những nỗ lực ban đầu của tôi trong việc giảm cân, những nỗ lực thay đổi của bạn thất bại vì chúng thiếu đi sức mạnh của cảm xúc.

Các nghiên cứu về quá trình trị liệu thành công và thất bại cho thấy rằng trải nghiệm cảm xúc—chứ không phải lời nói—mới là động lực thúc đẩy sự thay đổi. Không ai cảm thấy mình có giá trị và đáng yêu chỉ bằng cách đứng trước gương và lặp đi lặp lại những câu khẳng định tích cực. Tuy nhiên, trải nghiệm về một mối quan hệ lãng mạn ý nghĩa lại có thể mang đến sự khẳng định sâu sắc nhất. Đúng vậy, bạn có thể tự nhủ rằng mình có năng lực, nhưng chỉ khi trải nghiệm thành công trong những hoàn cảnh thử thách, bạn mới thực sự có được cảm giác về khả năng của bản thân.

Niềm vui, nỗi đau: thiên nhiên lập trình chúng ta để ghi nhớ những trải nghiệm cảm xúc mạnh mẽ nhất, giúp chúng ta theo đuổi những gì mang lại giá trị cho cuộc sống và tránh xa những gì gây hại. Chính khả năng nội tại hóa những trải nghiệm cảm xúc mạnh mẽ nhất sẽ giúp chúng ta duy trì những thay đổi mà mình khởi xướng.

Kẻ thù của sự thay đổi là sự tái phát: sự quay trở lại những lối suy nghĩ và hành vi cũ, kém hiệu quả. Nếu không có động lực từ cảm xúc, tái phát là điều bình thường.

Nhấn để mở rộng...

Hôm nay bạn có làm việc để cải thiện bản thân với tư cách là một nhà giao dịch không? Bạn có xem hôm nay là cơ hội để học hỏi và phát triển bản thân, bất kể lợi nhuận của ngày hôm nay ra sao? Nếu có, bạn sẽ cần một mục tiêu cho ngày hôm nay. Bạn sẽ tập trung vào điều gì: Xây dựng một thế mạnh? Khắc phục một điểm yếu? Lặp lại một điều mà bạn đã làm tốt vào hôm qua? Tránh lặp lại một sai lầm của ngày hôm qua?

Bước quan trọng đầu tiên là đặt ra mục tiêu. Chúng ta không thể thành công với tư cách là một tác nhân thay đổi nếu không thấy được con đường rõ ràng từ con người hiện tại đến con người mà mình mong muốn trở thành. Bước thứ hai hữu ích là viết mục tiêu ra giấy hoặc nói to và ghi âm lại. Bước này giúp khắc sâu những thay đổi mong muốn vào tâm trí bạn. Nhưng liệu việc theo đuổi mục tiêu của bạn có thực sự mang lại động lực cảm xúc không? Liệu nó có biến bạn từ một người chỉ suy nghĩ về sự thay đổi thành một người thực sự trở thành tác nhân thay đổi?

Bí quyết để đặt mục tiêu là truyền cảm xúc vào mục tiêu của bạn. Nếu mục tiêu chỉ là một điều bạn "muốn", bạn sẽ theo đuổi nó cho đến khi cảm giác ham muốn đó nguội đi. Nhưng nếu mục tiêu là một "điều bắt buộc phải có"—một nhu cầu cấp thiết, giống như sự thay đổi chế độ ăn uống của tôi—nó sẽ trở thành nguyên tắc tổ chức cuộc sống của bạn, một trọng tâm sống còn. Bạn sẽ không trở thành một nhà giao dịch giỏi hơn chỉ vì bạn "muốn" như vậy. Bạn chỉ có thể huấn luyện bản thân thành công khi sự cải thiện bản thân trở thành nguyên tắc cốt lõi—một nhu cầu không thể thiếu.



Hãy thử bài tập này: Trước khi bắt đầu giao dịch, hãy ngồi xuống thoải mái và hít thở sâu theo một nhịp chậm rãi. Hãy hình dung bản thân bạn—sống động nhất có thể—bắt đầu ngày giao dịch của mình. Quan sát thị trường di chuyển trên màn hình; quan sát bản thân theo dõi thị trường, với những ý tưởng giao dịch của ngày hôm nay bên cạnh. Sau đó, hãy biến mục tiêu trong ngày của bạn thành một phần của sự hình dung đó: tưởng tượng bản thân thực hiện những hành động cụ thể để đạt được mục tiêu đó. Nếu mục tiêu của bạn là kiểm soát kích thước vị thế, hãy tưởng tượng rõ ràng rằng bạn đang nhập lệnh với khối lượng chính xác; nếu mục tiêu của bạn là chỉ vào lệnh mua sau khi giá điều chỉnh, hãy tưởng tượng bản thân kiên nhẫn chờ đợi sự điều chỉnh rồi thực hiện giao dịch. Khi bạn hình dung bản thân đạt được mục tiêu, hãy nhớ lại cảm giác tự hào khi hoàn thành một mục tiêu nào đó. Hãy tận hưởng niềm vui khi sống đúng với lý tưởng của mình. Hãy để bản thân cảm thấy tự hào về những gì bạn đã làm được.

Điều quan trọng không chỉ là có mục tiêu, mà còn là cảm nhận rõ ràng rằng bạn có khả năng đạt được những mục tiêu đó. Các nhà tâm lý học gọi đó là "tự tin vào năng lực bản thân" (self-efficacy). Bạn có nhiều khả năng đạt được và duy trì sự thay đổi nhất khi bạn thấy mình thành công và cảm nhận niềm vui của sự thành công. Bạn không cần phải tưởng tượng mình kiếm được một số tiền khổng lồ—đó không phải là một mục tiêu thực tế cho từng ngày. Nhưng bạn có thể đắm chìm trong hình ảnh về việc đạt được các mục tiêu giao dịch tốt, và trải nghiệm những cảm xúc về sự tự kiểm soát, thành thạo và tự hào khi phát huy được những gì tốt nhất trong bản thân.

Chúng ta có nhiều khả năng tạo ra và duy trì sự thay đổi nhất khi chúng ta cảm thấy bản thân có năng lực để thực hiện những thay đổi đó.

Nhấn để mở rộng...

Nhiều nhà giao dịch chỉ bắt đầu tự huấn luyện bản thân sau khi họ trải qua những tổn thất nặng nề. Lý do cũng giống như trải nghiệm của tôi với chẩn đoán bệnh tiểu đường: nỗi sợ hãi sống động về hậu quả—cảm giác mãnh liệt rằng không muốn hủy hoại cuộc đời mình—đã thúc đẩy tôi thay đổi chế độ ăn uống. Tương tự, sau khi mất một phần đáng kể vốn giao dịch, các nhà giao dịch không bao giờ muốn trải qua cảm giác đó một lần nữa. Họ giao dịch tốt hơn, không phải vì họ tự nhủ phải kỷ luật, mà vì họ cảm nhận được sức mạnh của sự thiếu kỷ luật.

Trái ngược với quan điểm của những người ủng hộ tư duy tích cực, nỗi sợ hãi có giá trị của nó. Nhiều người nghiện rượu duy trì sự tỉnh táo vì nỗi sợ phải quay trở lại nỗi đau do hậu quả của rượu. Chính cảm xúc là yếu tố giúp duy trì sự thay đổi.

Với hình ảnh có định hướng mà bạn cảm nhận được cũng như nhìn thấy, bạn có thể tạo ra những trải nghiệm cảm xúc mạnh mẽ—và xúc tác cho sự thay đổi—mỗi ngày. Đó là khi bạn trở thành một tác nhân thay đổi: người duy trì một quá trình chuyển hóa liên tục.

Chìa khóa là thêm sức mạnh cảm xúc vào mục tiêu của bạn. Nhiệm vụ của bạn là lấy những mục tiêu vô hồn từ trang giấy trong nhật ký giao dịch của bạn và biến chúng thành những bộ phim sống động, mạnh mẽ lấp đầy tâm trí bạn. Hãy thử với một mục tiêu, một bộ phim trong đầu, trước khi bạn bắt đầu giao dịch.

Đặt ra mục tiêu thôi là chưa đủ; bạn phải cảm nhận chúng để thực sự sống với chúng!

Bài tập và gợi ý thực hành: Với mỗi mục tiêu của bạn, hãy thêm một kịch bản "nếu không thì...". Hãy hình dung một cách sống động về hậu quả của việc không duy trì sự thay đổi. Hồi tưởng lại chi tiết những trải nghiệm thất bại cụ thể do hành vi sai lầm mà bạn muốn thay đổi gây ra. Khi bạn thêm điều kiện "nếu không thì..." vào quá trình đặt mục tiêu, bạn sẽ biến nỗi sợ hãi thành động lực. Bộ não được lập trình để phản ứng trước tiên và quan trọng nhất với nguy hiểm; bạn sẽ không còn nghiêng về những hành vi sai lầm nếu bạn có sự kết nối cảm xúc với mối nguy hại của chúng. Cho đến tận bây giờ, chế độ ăn kiêng của tôi vẫn được duy trì nghiêm ngặt. Nỗi sợ hãi đã trở thành người bạn đồng hành của tôi.

Nhấn để mở rộng...

Anh/chị nào muốn theo dõi series này thì bình luận "Tôi quan tâm" ở bên dưới để em tag vào các bài viết tiếp theo của series nha!

Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà