![[101 Bài Học Giúp Bạn Trở Thành Huấn Luyện Viên Giao Dịch Của Chính Mình] - Bài 7: Thay đổi sự tập trung](/data/assets/threadprofilecover/101-bai-hoc-giup-ban-tro-thanh-huan-luyen-vien-cua-chinh-minh-traderviet-1740106149.png)
Le Hue Truong
Active Member
- 8,273
- 34,109
- Thread cover
- data/assets/threadprofilecover/101-bai-hoc-giup-ban-tro-thanh-huan-luyen-vien-cua-chinh-minh-traderviet-1740106149.png
- Chủ đề liên quan
- 99587, 99577, 88317, 88249
Xin chào cả nhà!
Brett Steenbarger là một trong những chuyên gia hàng đầu về tâm lý giao dịch, với nhiều năm kinh nghiệm huấn luyện các trader chuyên nghiệp và chia sẻ kiến thức qua các cuốn sách kinh điển như cuốn "The Psychology of Trading" và "Enhancing Trader Performance".
Trong cuốn "The Daily Trading Coach", ông mang đến một hướng tiếp cận thực tiễn, giúp các trader tự trở thành huấn luyện viên của chính mình để phát triển kỹ năng, rèn luyện tư duy và cải thiện hiệu suất giao dịch.
Với 101 bài học súc tích, cuốn sách này không chỉ cung cấp những chiến lược tâm lý, mà còn hướng dẫn bạn những phương pháp áp dụng ngay vào thực tế giao dịch hàng ngày.
Series này sẽ giúp bạn khám phá những bài học quan trọng từ cuốn "The Daily Trading Coach" và cách tận dụng chúng để nâng cao hiệu quả giao dịch cũng như phát triển bản thân một cách toàn diện.
Hãy cùng bắt đầu hành trình trở thành một nhà giao dịch với tâm lý vững vàng và kỷ luật hơn nhé!
Mục tiêu của cuốn "The Daily Trading Coach" là dạy bạn càng nhiều càng tốt về việc tự huấn luyện, để bạn có thể tự hướng dẫn bản thân đến thành công trên thị trường tài chính. Từ khóa quan trọng trong tiêu đề là “Hàng Ngày.” Cuốn sách này được thiết kế để trở thành một tài liệu mà bạn có thể sử dụng mỗi ngày nhằm phát huy thế mạnh và khắc phục điểm yếu của mình.
Sau khi viết hai cuốn sách—"The Psychology of Trading" (Tâm Lý Giao Dịch) và "Enhancing Trader Performance" (Nâng Cao Hiệu Suất Giao Dịch)—cùng với hơn 1.800 bài viết trên blog TraderFeed (www.traderfeed.blogspot.com/), tôi từng nghĩ rằng mình đã bao quát khá đầy đủ lĩnh vực tâm lý giao dịch. Tuy nhiên, chỉ ba năm sau khi xuất bản cuốn sách về hiệu suất giao dịch, tôi lại một lần nữa cầm bút (điện tử) để hoàn thành bộ ba cuốn sách về tâm lý giao dịch, lần này tập trung vào quá trình tự huấn luyện.
Hai thực tế đã dẫn đến sự ra đời của cuốn "The Daily Trading Coach". Trước hết, khi xem xét lưu lượng truy cập trên blog TraderFeed, tôi nhận thấy rằng một lượng lớn độc giả—khoảng một phần ba—truy cập trang web trong vòng một giờ trước khi thị trường mở cửa. Điều này khiến tôi thấy thú vị, vì hầu hết các bài viết trên blog không cung cấp lời khuyên giao dịch cụ thể. Thay vào đó, chúng tập trung vào các chủ đề về tâm lý và hiệu suất giao dịch—những nội dung có giá trị bất kể thời gian nào trong ngày.
Khi tôi hỏi một nhóm độc giả đáng tin cậy về xu hướng này, họ trả lời rằng họ đang sử dụng blog như một dạng “huấn luyện viên giao dịch thay thế.” Việc đọc lại các bài viết giúp họ nhắc nhở bản thân về kế hoạch và ý định trước khi bước vào “chiến trường tài chính.” Điều này càng được củng cố khi tôi thu thập số liệu thống kê về những bài viết phổ biến nhất trên blog. Phần lớn trong số đó là những bài viết thực tiễn về tâm lý giao dịch. Hầu hết đều có nội dung mang tính động viên, dù đôi khi thách thức những giả định của người đọc. Có vẻ như các nhà giao dịch đang tìm kiếm sự hướng dẫn và phần nào đó tìm thấy nó trong blog.
Thực tế thứ hai định hình nên cuốn sách này là sự phát triển của xuất bản điện tử và những thay đổi nhanh chóng trong ngành xuất bản. Cho đến thời điểm đó, số lượng sách điện tử (e-book) dành cho các nhà giao dịch vẫn còn rất ít. Ngay cả khi có, chúng cũng chỉ đơn thuần là phiên bản điện tử của sách in. Dù xuất bản điện tử mang lại sự tiện lợi và hấp dẫn, hầu hết các nhà giao dịch mà tôi tham khảo ý kiến đều không chủ động tìm kiếm hoặc sử dụng e-book. Lý do phổ biến nhất là họ không muốn dành hàng giờ ngồi trước màn hình để đọc thông tin sau cả một ngày giao dịch căng thẳng. Tôi nhanh chóng nhận ra rằng những người tham gia thị trường tài chính không sử dụng phương tiện điện tử theo cùng cách họ tiếp cận sách in. Điều đó khiến tôi suy nghĩ về việc viết một cuốn sách theo một cách khác—một cuốn sách phù hợp hơn với kỷ nguyên xuất bản điện tử nhưng cũng có thể sử dụng dưới dạng bản in.
Khi kết hợp hai quan sát trên, bạn sẽ hiểu được tầm nhìn dẫn đến cuốn sách này: một "huấn luyện viên giao dịch trong một cuốn sách" mà bạn có thể dễ dàng đọc trên màn hình cũng như trên giấy. Mục tiêu là tích hợp nội dung từ blog và sách, tạo ra những “bài học” thực tế giúp nhà giao dịch trở thành huấn luyện viên của chính mình. Cuốn "The Daily Trading Coach" gồm 101 bài học, mỗi bài dài vài trang. Mỗi bài học tuân theo một cấu trúc chung: xác định một thách thức trong trading, đề xuất cách tiếp cận để vượt qua thử thách đó, và cung cấp một bài tập hoặc nhiệm vụ cụ thể để thực hành.
Các chương của sách độc lập với nhau: bạn có thể đọc theo thứ tự hoặc sử dụng mục lục để tìm ngay bài học phù hợp nhất với tình huống giao dịch hiện tại của bạn. Không giống như một cuốn sách truyền thống mà bạn đọc từ đầu đến cuối trong vài lần ngồi đọc, cuốn sách này được thiết kế để bạn tiếp thu từng bài học một, áp dụng vào quá trình phát triển bản thân với tư cách một nhà giao dịch. Giống như blog, nó là một lời nhắc nhở trên màn hình về những điều bạn nên làm khi bạn ở trạng thái tốt nhất. Nhưng hơn cả blog, đây còn là một lộ trình với những hiểu biết thực tế và công cụ giúp bạn khám phá và phát huy tối đa khả năng của chính mình.
Tham vọng của tôi là gói gọn trong 101 bài học này nhiều kiến thức hữu ích và phương pháp thực tiễn hơn những gì bạn có thể nhận được từ nhiều hội thảo đắt tiền hay các buổi huấn luyện cá nhân, mà với chi phí thấp hơn rất nhiều. Thường thì, mục tiêu của các nhà tổ chức hội thảo và huấn luyện viên là biến bạn thành khách hàng lâu dài. Nhưng mục tiêu của cuốn sách này hoàn toàn ngược lại: cung cấp cho bạn công cụ để tự trở thành huấn luyện viên của chính mình, giúp bạn phát triển cả về mặt nghề nghiệp lẫn cá nhân. Nói cách khác, đây là một cuốn cẩm nang về tâm lý giáo dục—một hướng dẫn thực tế để cải thiện bản thân và nâng cao hiệu suất của bạn.
Nhìn vào mục lục, bạn sẽ thấy rằng mỗi chương trong số 10 chương đều chứa 10 bài học. Các chương này bao quát nhiều chủ đề liên quan đến tâm lý và hiệu suất giao dịch, bao gồm các bài học cụ thể về cách áp dụng các phương pháp trị liệu tâm lý ngắn hạn theo hướng phân tâm học, nhận thức và hành vi để thay đổi các mô thức hành vi tiêu cực và hình thành những thói quen tích cực mới.
Hai chương cuối đặc biệt thú vị: Chương 9 bao gồm quan điểm tự huấn luyện từ 18 nhà giao dịch thành công, những người thường xuyên chia sẻ công việc của họ trực tuyến. Chương 10 thực hiện lời hứa lâu năm với độc giả của TraderFeed, hướng dẫn cách nhận diện mô hình lịch sử trong giao dịch bằng Excel. Mỗi bài học đều đi kèm với bài tập và gợi ý thực hành (“Coaching Cues”) giúp bạn áp dụng ý tưởng vào thực tế.
Vâng, mục tiêu của cuốn sách là giúp bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình. Nhưng nếu nhìn kỹ vào tiêu đề các chương và bài học, bạn sẽ nhận ra rằng mục đích lớn hơn của nó là giúp bạn tự huấn luyện bản thân trong cuộc sống. Những thử thách và sự không chắc chắn mà ta đối mặt khi giao dịch—việc theo đuổi phần thưởng trong khi chấp nhận rủi ro—cũng xuất hiện trong sự nghiệp và các mối quan hệ cá nhân, không chỉ trong thị trường tài chính. Những kỹ thuật giúp bạn làm chủ bản thân với tư cách một nhà giao dịch cũng sẽ hữu ích trong mọi lĩnh vực khác của cuộc sống. Theo nghĩa đó, mục tiêu không chỉ là kiếm tiền trên thị trường, mà là thịnh vượng trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Nếu cuốn sách này có thể trở thành một công cụ giúp bạn đạt được sự thịnh vượng, cả trong và ngoài thị trường tài chính, tôi sẽ rất lấy làm vinh hạnh.
Quá ít người trong chúng ta thực sự hóa thân vào những lý tưởng của chính mình. Chúng ta có điểm mạnh và tài năng, ước mơ và khát vọng. Nhưng nếu nhìn vào từng giờ, từng ngày, không nhiều lý tưởng trong số đó được thể hiện một cách cụ thể. Ngày tháng trôi qua, rồi thành năm, và—tại một thời điểm nào đó đầy tiếc nuối—chúng ta ngoái nhìn cuộc đời và tự hỏi nó đã trôi đi đâu mất.
Điều đó có thể là bạn—một người trung niên nhìn lại quá khứ và nghĩ: "Lẽ ra tôi có thể đã trở thành một người xuất chúng." Hoặc, bạn có thể chọn một kịch bản khác cho cuộc đời mình. Bạn có thể trở thành diễn viên chính của lý tưởng và hiện thực hóa chúng.
Nếu bạn nghĩ rằng đây là một phần mở đầu kỳ lạ cho một cuốn sách về giao dịch, bạn đã đúng. Cuốn sách này không bắt đầu với cung và cầu, mô hình giao dịch hay quản lý vốn. Nó bắt đầu với bạn và những gì bạn muốn từ cuộc sống. Trong ngữ cảnh này, trading không chỉ đơn thuần là mua, bán và phòng vệ rủi ro: nó là một phương tiện để làm chủ bản thân và phát triển chính mình.
Mỗi nhà giao dịch, dù có nhận thức được hay không, đều là một doanh nhân. Họ mở một "công ty" giao dịch của riêng mình và cạnh tranh trên thị trường. Họ tìm kiếm và theo đuổi cơ hội, đồng thời bảo vệ vốn của mình. Họ không ngừng hoàn thiện và mở rộng kỹ năng; họ chấp nhận rủi ro có tính toán. Là doanh nhân, nhà giao dịch bắt đầu với niềm tin rằng họ mang lại giá trị cho thị trường. Nhưng giữa những thất bại không thể tránh khỏi, những giờ làm việc kéo dài, nguồn lực hạn chế, rủi ro và sự bất định, thật khó để duy trì sự lạc quan ấy. Dễ dàng hơn nhiều khi gác lại những ước mơ và từ bỏ nỗ lực hiện thực hóa lý tưởng mỗi ngày.
Tuy nhiên, có những nhà giao dịch không thể từ bỏ khát vọng của mình. Giống như loài bướm đêm bị thu hút bởi ánh sáng xa xăm, họ vẫn theo đuổi nó dù đôi khi bị thiêu cháy. Với những tâm hồn cao quý ấy, tôi xin dành tặng cuốn sách này.
Khi tôi làm việc với các nhà giao dịch và quản lý danh mục đầu tư tại các quỹ đầu cơ, công ty giao dịch độc quyền và ngân hàng đầu tư, tôi không dạy họ cách giao dịch. Phần lớn trong số họ sử dụng các chiến lược khác tôi và hiểu rõ thị trường của họ hơn tôi bao giờ hết. Thay vào đó, tôi tìm ra điểm mạnh của họ. Tôi học cách họ giao dịch hiệu quả và giúp họ xây dựng sự nghiệp từ chính những gì họ đã làm tốt. Giống như cá không thể nhận thức được nước vì chúng đã sống trong đó từ khi sinh ra, chúng ta thường không nhìn ra được những tài sản cá nhân của mình. Mỗi người trong chúng ta là một sự kết hợp độc đáo giữa kỹ năng, tài năng, điểm mạnh, xung đột nội tâm và điểm yếu. Nhưng cũng giống như một doanh nghiệp mới phải tận dụng điểm mạnh của người sáng lập, sự nghiệp giao dịch cũng phụ thuộc vào tài sản—cả về mặt cá nhân lẫn tài chính—của nhà giao dịch. Với vai trò huấn luyện viên, công việc của tôi là giúp họ bước ra khỏi “môi trường nước” tâm lý của mình và nhận ra những tài sản quý giá đã luôn ở xung quanh họ—những tài sản có thể mang lại lợi ích suốt đời.
Chưa bao giờ việc tự huấn luyện lại quan trọng đối với nhà giao dịch như hiện tại. Khi tôi viết những dòng này, chúng ta đang chứng kiến mức độ biến động thị trường chưa từng thấy kể từ sau Thế chiến thứ hai. Biến động giá mang lại cơ hội nhưng cũng đi kèm rủi ro. Những nhà giao dịch không thể lùi lại một bước, nhận diện diễn biến thị trường và điều chỉnh chiến lược đã chịu tổn thất đáng kể. Ngược lại, những ai biết tận dụng cuộc khủng hoảng để thoát khỏi “vùng nước giao dịch”, giảm thiểu rủi ro và tìm kiếm cơ hội mới chính là những người sẵn sàng gặt hái những phần thưởng sự nghiệp.
Cuốn sách bạn đang đọc được viết để đồng hành cùng bạn trên hành trình giao dịch này. Nó được tổ chức thành 101 bài học. Mỗi bài học xác định một thách thức và đưa ra một bài tập cụ thể giúp bạn tiến bộ trong việc đối mặt với thách thức đó. Những bài học này được thiết kế như những bài suy ngẫm để bắt đầu ngày giao dịch của bạn—những lời huấn luyện giúp bạn phát huy phiên bản tốt nhất của chính mình. Theo thời gian, khi bạn đọc và thực hành những bài học này, những lời khuyên huấn luyện sẽ trở thành tiếng nói nội tâm của bạn. Bạn bắt đầu bằng cách nhập vai vào những lý tưởng của cuốn sách và cuối cùng, bạn sống theo chúng, biến chúng thành của riêng mình. Bạn trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình.
Nếu mỗi ngày bạn đọc một đoạn ngắn và gieo những ý tưởng đúng đắn vào tâm trí, điều đó giúp bạn ưu tiên hóa mục tiêu trong cuộc sống và trading. Và nếu điều đó giúp bạn tránh đi một giao dịch tệ mỗi tuần và không bỏ lỡ một giao dịch tốt mà lẽ ra bạn đã bỏ qua—hãy nghĩ xem điều đó sẽ mang lại lợi ích cá nhân và tài chính lớn đến mức nào. Nhưng cũng giống như viên thuốc không thể phát huy tác dụng khi vẫn còn trong lọ, không ai có thể học được từ một cuốn sách chưa được mở ra. Bước đầu tiên để trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình là dành thời gian cho việc tự huấn luyện—mỗi ngày, mỗi tuần—bởi vì đó là cách các thói quen được hình thành. Một vĩ nhân chỉ đơn giản là người đã biến việc phát triển bản thân thành một thói quen.
Và kia, chúng đang nhìn bạn từ kệ sách bên kia căn phòng—những lý tưởng, tất cả những điều bạn từng muốn làm trong cuộc đời. Bạn nhìn về phía kệ sách với ánh mắt khao khát, nhưng bạn không thể chạm tới chúng khi vẫn còn ngồi thoải mái trên chiếc ghế của mình. Nhưng bạn đang cầm trên tay một cuốn sách. Có lẽ cuốn sách này sẽ khiến chiếc ghế của bạn trở nên bớt thoải mái hơn một chút, và khiến kệ sách ấy gần bạn hơn một chút.
Bạn lật sang trang... Bước tiếp theo là của bạn.
Tâm trí có sức mạnh giống như đôi tay; không chỉ để nắm bắt thế giới, mà còn để thay đổi nó. — Colin Wilson
Bạn đang đọc cuốn sách này vì bạn muốn tự huấn luyện bản thân để đạt được thành công lớn hơn trên thị trường tài chính. Nhưng huấn luyện là gì?
Cốt lõi của mọi nỗ lực huấn luyện chính là sự thay đổi. Khi bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình, bạn đang cố gắng tạo ra những thay đổi trong suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của mình. Quan trọng nhất, bạn đang tìm cách thay đổi cách bạn giao dịch: cách bạn nhận diện và hành động dựa trên các mô hình rủi ro và lợi nhuận, cung và cầu.
Có một kho tàng nghiên cứu phong phú về sự thay đổi, dựa trên những nghiên cứu và thực hành tâm lý sâu rộng. Nếu bạn hiểu cách mà sự thay đổi diễn ra, bạn sẽ có vị thế tốt hơn để trở thành tác nhân thay đổi của chính mình. Trong chương này, chúng ta sẽ khám phá các nghiên cứu và thực tiễn về sự thay đổi, cũng như cách bạn có thể tận dụng tối đa những phát hiện đôi khi đầy bất ngờ này.
Huấn luyện không phải chỉ đơn thuần là để sự thay đổi diễn ra, mà là chủ động tạo ra sự thay đổi. Nó đòi hỏi bạn cam kết trở thành người dẫn dắt sự thay đổi trong chính cuộc sống và giao dịch của mình.
Nhưng trước hết, hãy tìm hiểu về quá trình và thực hành của sự thay đổi.
Một quy tắc tâm lý quý giá là nếu bạn muốn thay đổi hành động, bạn phải thay đổi cách nhìn nhận. Cách chúng ta nhìn thế giới ảnh hưởng đến cách chúng ta phản ứng với các sự kiện trong cuộc sống. Chúng ta không chỉ phản ứng với thị trường mà còn phản ứng với cách chúng ta xử lý thị trường đó. Suy nghĩ của chúng ta chính là bộ lọc giữa việc giao dịch và nhà giao dịch.
Nhiều khi, chúng ta phản ứng quá mức với thị trường không phải vì có điều gì bất thường đang diễn ra với các công cụ mà chúng ta đang giao dịch, mà vì một loạt suy nghĩ tiêu cực đã xâm nhập vào hiệu suất của chúng ta.
Ví dụ, giả sử tôi nhận thấy hợp đồng tương lai ES không thể vượt qua mức đỉnh của phiên giao dịch qua đêm trong những phút mở cửa, mặc dù đã có một vài đợt mua vào mạnh. Sau đó, tôi quan sát thấy các nhà giao dịch lớn đang tham gia thị trường với hành động đẩy giá xuống bằng cách đặt lệnh bán ở giá bid. Tôi đưa ra giả thuyết rằng thị trường không thể duy trì đà tăng và mức đỉnh của phiên đêm sẽ không bị phá vỡ. Tôi tiếp tục suy luận rằng giá sẽ quay trở lại phạm vi giao dịch của ngày hôm qua và chạm mức giá giao dịch trung bình của phiên đó.
Tôi chờ đợi một đợt phục hồi của chỉ số NYSE TICK, nhưng nó không thể tạo ra đỉnh mới, và tôi tận dụng cơ hội đó để bán hợp đồng tương lai. Khi vị thế bắt đầu đi theo hướng có lợi cho tôi, một suy nghĩ xuất hiện trong đầu: tôi nên chốt lời nhanh vì tôi đã có một tuần giao dịch thua lỗ. Sau đó, một động thái mua vào xuất hiện trên thị trường, khiến vị thế của tôi tăng lên một chút, làm giảm lợi nhuận trên "giấy tờ". Vì lo lắng hơn, tôi chốt một khoản lợi nhuận nhỏ—chỉ để rồi thấy thị trường yếu đi đáng kể và cuối cùng chạm đến mức giá mục tiêu ban đầu của tôi.
Điều gì đã xảy ra trong tình huống này? Sự lo lắng đã can thiệp vào hiệu suất giao dịch của tôi, biến một kế hoạch giao dịch tốt thành một giao dịch tồi. Nhưng sự lo lắng này không liên quan gì đến hành vi của thị trường: thị trường hoàn toàn không làm gì để bác bỏ ý tưởng của tôi. Thực tế, khi động thái mua vào đẩy hợp đồng tương lai lên một chút, thị trường đã cho tôi một cơ hội hoàn hảo để thêm một đơn vị giao dịch thứ hai! Không chỉ bỏ lỡ cơ hội kiếm lợi nhuận từ một ý tưởng tốt, tôi còn bỏ lỡ cơ hội tạo ra một cú trade lớn.
Thường thì, việc giữ cho các giao dịch thua lỗ ở mức nhỏ và tận dụng những giao dịch thắng lớn chính là cách tạo ra lợi nhuận trong dài hạn.
Đôi khi, sự lo lắng là một phản ứng hợp lý và phù hợp khi thị trường diễn biến một cách dữ dội và khó lường. Rốt cuộc, như tôi đã đề cập trong blog, lo lắng là phản ứng thích nghi của cơ thể trước nguy cơ được nhận thức. Nhưng nguy hiểm có thể chỉ là một vấn đề về nhận thức, chứ không phải thực tế khách quan.
Tôi bắt đầu giao dịch trong trạng thái tập trung vào thị trường, xây dựng giả thuyết và thực hiện ý tưởng của mình một cách tốt. Tuy nhiên, vào một thời điểm nào đó, suy nghĩ của tôi chuyển từ thị trường sang việc tôi đã mất bao nhiêu tiền trong tuần này. Sự tập trung vào khoản lỗ đó tạo ra cảm giác nguy hiểm và đe dọa. Thay vì phản ứng với thị trường, tôi lại phản ứng với những lo ngại của chính mình về lợi nhuận. Quy trình suy nghĩ này kéo tôi ra khỏi sự tập trung vào thị trường—và cuối cùng, khiến tôi đánh mất phong độ của mình.
Khi tôi bình tĩnh suy xét, tôi có thể thấy rõ rằng giá trị của ý tưởng/kế hoạch giao dịch của tôi hoàn toàn không liên quan đến việc tôi đã giao dịch thế nào trong những ngày qua. Nhưng nếu tôi để những lo lắng về lợi nhuận xen vào giao dịch, tôi đã để cách nhìn nhận tác động đến hành động. Tôi không còn đắm chìm trong thị trường nữa; sự tập trung của tôi đã biến mất. Tôi không còn phản ứng với thị trường mà đang phản ứng với những bất an của chính mình.
Vậy làm thế nào để chúng ta thay đổi sự tập trung và giữ vững kế hoạch cũng như bám sát diễn biến thị trường một cách khách quan?
Bước đầu tiên là nhận diện các tác nhân kích thích (triggers). Đây là những suy nghĩ và mối lo về hiệu suất thường xuyên xâm nhập vào tâm trí khi giao dịch. Lo lắng về lợi nhuận là một tác nhân; sự phấn khích khi kỳ vọng lợi nhuận cũng có thể là một tác nhân khác. Bất kỳ điều gì khiến bạn nghĩ về việc bạn đang làm tốt hay tệ trong khi đang giao dịch đều là một tác nhân có thể kéo bạn ra khỏi trạng thái tập trung tối ưu.
Khi bạn hiểu rõ các tác nhân kích thích của mình, bạn sẽ có lợi thế lớn hơn trong việc kiểm soát chúng khi chúng xuất hiện. Hãy đối xử với chúng giống như cách bạn đối phó với những phiền nhiễu thông thường, chẳng hạn như tiếng ồn từ đường phố bên ngoài cửa sổ.
Nói cách khác, không phải những suy nghĩ về hiệu suất khiến bạn mất tập trung, mà chính sự đồng nhất của bạn với những suy nghĩ đó mới là nguyên nhân. Đây là một sự khác biệt quan trọng. Ai cũng có những suy nghĩ gây xao nhãng vào một thời điểm nào đó. Tuy nhiên, khi bạn đồng nhất với những suy nghĩ đó, thì chính chúng—chứ không phải thị trường hay kế hoạch của bạn—sẽ trở thành trung tâm của sự chú ý.
Thiền định có thể là một bài tập rất hữu ích. Một trong những mục đích của thiền là giúp con người tạo ra một tâm trí tĩnh lặng bằng cách duy trì sự tập trung vào một điểm duy nhất và loại bỏ tất cả các cuộc đối thoại nội tâm hoặc xung động gây xao lãng.
Bạn có thể thử một phương pháp thiền đơn giản bằng cách dành 15 phút trước khi bắt đầu giao dịch, ngồi ở một tư thế thoải mái và hít thở chậm rãi, nhịp nhàng bằng cơ hoành. Khi ngồi như vậy, hãy tập trung sự chú ý vào nhạc không lời được phát qua tai nghe. Bạn cần hoàn toàn đắm chìm vào âm nhạc: nếu tâm trí bạn bắt đầu đi lang thang, hãy nhẹ nhàng đưa nó trở lại với âm nhạc và những âm thanh của các nhạc cụ khác nhau.
Khi bạn đã có thể duy trì sự tập trung trong vài phút, hãy cố ý gợi lên trong tâm trí những mối lo ngại lớn nhất về hiệu suất giao dịch—trong khi vẫn giữ nguyên tư thế, tập trung và duy trì nhịp thở đều đặn, sâu. Hãy gọi lên từng mối lo một (ví dụ: những suy nghĩ hoặc nỗi sợ hãi về lợi nhuận gần đây của bạn), sau đó chủ động gạt bỏ chúng và quay lại với âm nhạc. Thay vì để những suy nghĩ đó bất ngờ xâm nhập vào bạn, hãy cố tình gọi chúng lên, luyện tập việc buông bỏ, trong khi vẫn giữ được trạng thái bình tĩnh và tập trung.
Bạn cũng có thể điều hướng bản thân qua hình ảnh khi đang hít thở sâu và chậm rãi, tưởng tượng những suy nghĩ tiêu cực như rác thải mà bạn quyết định bỏ vào thùng rác. Thay vì trốn tránh những suy nghĩ tiêu cực, hãy xem chúng như những lời tự chế giễu trong tâm trí bạn—và sau đó hình dung bản thân đang mang rác đi đổ.
Hãy thực hành điều này mỗi ngày trong vài phút, bạn sẽ có thể rèn luyện khả năng kiểm soát những mô thức suy nghĩ tiêu cực. Quan trọng hơn cả, bạn sẽ phát triển năng lực trở thành một người quan sát đối với những suy nghĩ đó, thay vì đồng nhất với chúng.
Anh/chị nào muốn theo dõi series này thì bình luận "Tôi quan tâm" ở bên dưới để em tag vào các bài viết tiếp theo của series nha!
Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà
Brett Steenbarger là một trong những chuyên gia hàng đầu về tâm lý giao dịch, với nhiều năm kinh nghiệm huấn luyện các trader chuyên nghiệp và chia sẻ kiến thức qua các cuốn sách kinh điển như cuốn "The Psychology of Trading" và "Enhancing Trader Performance".
Trong cuốn "The Daily Trading Coach", ông mang đến một hướng tiếp cận thực tiễn, giúp các trader tự trở thành huấn luyện viên của chính mình để phát triển kỹ năng, rèn luyện tư duy và cải thiện hiệu suất giao dịch.
Với 101 bài học súc tích, cuốn sách này không chỉ cung cấp những chiến lược tâm lý, mà còn hướng dẫn bạn những phương pháp áp dụng ngay vào thực tế giao dịch hàng ngày.
Series này sẽ giúp bạn khám phá những bài học quan trọng từ cuốn "The Daily Trading Coach" và cách tận dụng chúng để nâng cao hiệu quả giao dịch cũng như phát triển bản thân một cách toàn diện.
Hãy cùng bắt đầu hành trình trở thành một nhà giao dịch với tâm lý vững vàng và kỷ luật hơn nhé!
***
Lời mở đầu
Lời mở đầu
Mục tiêu của cuốn "The Daily Trading Coach" là dạy bạn càng nhiều càng tốt về việc tự huấn luyện, để bạn có thể tự hướng dẫn bản thân đến thành công trên thị trường tài chính. Từ khóa quan trọng trong tiêu đề là “Hàng Ngày.” Cuốn sách này được thiết kế để trở thành một tài liệu mà bạn có thể sử dụng mỗi ngày nhằm phát huy thế mạnh và khắc phục điểm yếu của mình.
Sau khi viết hai cuốn sách—"The Psychology of Trading" (Tâm Lý Giao Dịch) và "Enhancing Trader Performance" (Nâng Cao Hiệu Suất Giao Dịch)—cùng với hơn 1.800 bài viết trên blog TraderFeed (www.traderfeed.blogspot.com/), tôi từng nghĩ rằng mình đã bao quát khá đầy đủ lĩnh vực tâm lý giao dịch. Tuy nhiên, chỉ ba năm sau khi xuất bản cuốn sách về hiệu suất giao dịch, tôi lại một lần nữa cầm bút (điện tử) để hoàn thành bộ ba cuốn sách về tâm lý giao dịch, lần này tập trung vào quá trình tự huấn luyện.
Hai thực tế đã dẫn đến sự ra đời của cuốn "The Daily Trading Coach". Trước hết, khi xem xét lưu lượng truy cập trên blog TraderFeed, tôi nhận thấy rằng một lượng lớn độc giả—khoảng một phần ba—truy cập trang web trong vòng một giờ trước khi thị trường mở cửa. Điều này khiến tôi thấy thú vị, vì hầu hết các bài viết trên blog không cung cấp lời khuyên giao dịch cụ thể. Thay vào đó, chúng tập trung vào các chủ đề về tâm lý và hiệu suất giao dịch—những nội dung có giá trị bất kể thời gian nào trong ngày.
Khi tôi hỏi một nhóm độc giả đáng tin cậy về xu hướng này, họ trả lời rằng họ đang sử dụng blog như một dạng “huấn luyện viên giao dịch thay thế.” Việc đọc lại các bài viết giúp họ nhắc nhở bản thân về kế hoạch và ý định trước khi bước vào “chiến trường tài chính.” Điều này càng được củng cố khi tôi thu thập số liệu thống kê về những bài viết phổ biến nhất trên blog. Phần lớn trong số đó là những bài viết thực tiễn về tâm lý giao dịch. Hầu hết đều có nội dung mang tính động viên, dù đôi khi thách thức những giả định của người đọc. Có vẻ như các nhà giao dịch đang tìm kiếm sự hướng dẫn và phần nào đó tìm thấy nó trong blog.
Thực tế thứ hai định hình nên cuốn sách này là sự phát triển của xuất bản điện tử và những thay đổi nhanh chóng trong ngành xuất bản. Cho đến thời điểm đó, số lượng sách điện tử (e-book) dành cho các nhà giao dịch vẫn còn rất ít. Ngay cả khi có, chúng cũng chỉ đơn thuần là phiên bản điện tử của sách in. Dù xuất bản điện tử mang lại sự tiện lợi và hấp dẫn, hầu hết các nhà giao dịch mà tôi tham khảo ý kiến đều không chủ động tìm kiếm hoặc sử dụng e-book. Lý do phổ biến nhất là họ không muốn dành hàng giờ ngồi trước màn hình để đọc thông tin sau cả một ngày giao dịch căng thẳng. Tôi nhanh chóng nhận ra rằng những người tham gia thị trường tài chính không sử dụng phương tiện điện tử theo cùng cách họ tiếp cận sách in. Điều đó khiến tôi suy nghĩ về việc viết một cuốn sách theo một cách khác—một cuốn sách phù hợp hơn với kỷ nguyên xuất bản điện tử nhưng cũng có thể sử dụng dưới dạng bản in.
Khi kết hợp hai quan sát trên, bạn sẽ hiểu được tầm nhìn dẫn đến cuốn sách này: một "huấn luyện viên giao dịch trong một cuốn sách" mà bạn có thể dễ dàng đọc trên màn hình cũng như trên giấy. Mục tiêu là tích hợp nội dung từ blog và sách, tạo ra những “bài học” thực tế giúp nhà giao dịch trở thành huấn luyện viên của chính mình. Cuốn "The Daily Trading Coach" gồm 101 bài học, mỗi bài dài vài trang. Mỗi bài học tuân theo một cấu trúc chung: xác định một thách thức trong trading, đề xuất cách tiếp cận để vượt qua thử thách đó, và cung cấp một bài tập hoặc nhiệm vụ cụ thể để thực hành.
Các chương của sách độc lập với nhau: bạn có thể đọc theo thứ tự hoặc sử dụng mục lục để tìm ngay bài học phù hợp nhất với tình huống giao dịch hiện tại của bạn. Không giống như một cuốn sách truyền thống mà bạn đọc từ đầu đến cuối trong vài lần ngồi đọc, cuốn sách này được thiết kế để bạn tiếp thu từng bài học một, áp dụng vào quá trình phát triển bản thân với tư cách một nhà giao dịch. Giống như blog, nó là một lời nhắc nhở trên màn hình về những điều bạn nên làm khi bạn ở trạng thái tốt nhất. Nhưng hơn cả blog, đây còn là một lộ trình với những hiểu biết thực tế và công cụ giúp bạn khám phá và phát huy tối đa khả năng của chính mình.
Tham vọng của tôi là gói gọn trong 101 bài học này nhiều kiến thức hữu ích và phương pháp thực tiễn hơn những gì bạn có thể nhận được từ nhiều hội thảo đắt tiền hay các buổi huấn luyện cá nhân, mà với chi phí thấp hơn rất nhiều. Thường thì, mục tiêu của các nhà tổ chức hội thảo và huấn luyện viên là biến bạn thành khách hàng lâu dài. Nhưng mục tiêu của cuốn sách này hoàn toàn ngược lại: cung cấp cho bạn công cụ để tự trở thành huấn luyện viên của chính mình, giúp bạn phát triển cả về mặt nghề nghiệp lẫn cá nhân. Nói cách khác, đây là một cuốn cẩm nang về tâm lý giáo dục—một hướng dẫn thực tế để cải thiện bản thân và nâng cao hiệu suất của bạn.
Nhìn vào mục lục, bạn sẽ thấy rằng mỗi chương trong số 10 chương đều chứa 10 bài học. Các chương này bao quát nhiều chủ đề liên quan đến tâm lý và hiệu suất giao dịch, bao gồm các bài học cụ thể về cách áp dụng các phương pháp trị liệu tâm lý ngắn hạn theo hướng phân tâm học, nhận thức và hành vi để thay đổi các mô thức hành vi tiêu cực và hình thành những thói quen tích cực mới.
Hai chương cuối đặc biệt thú vị: Chương 9 bao gồm quan điểm tự huấn luyện từ 18 nhà giao dịch thành công, những người thường xuyên chia sẻ công việc của họ trực tuyến. Chương 10 thực hiện lời hứa lâu năm với độc giả của TraderFeed, hướng dẫn cách nhận diện mô hình lịch sử trong giao dịch bằng Excel. Mỗi bài học đều đi kèm với bài tập và gợi ý thực hành (“Coaching Cues”) giúp bạn áp dụng ý tưởng vào thực tế.
Vâng, mục tiêu của cuốn sách là giúp bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình. Nhưng nếu nhìn kỹ vào tiêu đề các chương và bài học, bạn sẽ nhận ra rằng mục đích lớn hơn của nó là giúp bạn tự huấn luyện bản thân trong cuộc sống. Những thử thách và sự không chắc chắn mà ta đối mặt khi giao dịch—việc theo đuổi phần thưởng trong khi chấp nhận rủi ro—cũng xuất hiện trong sự nghiệp và các mối quan hệ cá nhân, không chỉ trong thị trường tài chính. Những kỹ thuật giúp bạn làm chủ bản thân với tư cách một nhà giao dịch cũng sẽ hữu ích trong mọi lĩnh vực khác của cuộc sống. Theo nghĩa đó, mục tiêu không chỉ là kiếm tiền trên thị trường, mà là thịnh vượng trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Nếu cuốn sách này có thể trở thành một công cụ giúp bạn đạt được sự thịnh vượng, cả trong và ngoài thị trường tài chính, tôi sẽ rất lấy làm vinh hạnh.
Lời giới thiệu
Quá ít người trong chúng ta thực sự hóa thân vào những lý tưởng của chính mình. Chúng ta có điểm mạnh và tài năng, ước mơ và khát vọng. Nhưng nếu nhìn vào từng giờ, từng ngày, không nhiều lý tưởng trong số đó được thể hiện một cách cụ thể. Ngày tháng trôi qua, rồi thành năm, và—tại một thời điểm nào đó đầy tiếc nuối—chúng ta ngoái nhìn cuộc đời và tự hỏi nó đã trôi đi đâu mất.
Điều đó có thể là bạn—một người trung niên nhìn lại quá khứ và nghĩ: "Lẽ ra tôi có thể đã trở thành một người xuất chúng." Hoặc, bạn có thể chọn một kịch bản khác cho cuộc đời mình. Bạn có thể trở thành diễn viên chính của lý tưởng và hiện thực hóa chúng.
Nếu bạn nghĩ rằng đây là một phần mở đầu kỳ lạ cho một cuốn sách về giao dịch, bạn đã đúng. Cuốn sách này không bắt đầu với cung và cầu, mô hình giao dịch hay quản lý vốn. Nó bắt đầu với bạn và những gì bạn muốn từ cuộc sống. Trong ngữ cảnh này, trading không chỉ đơn thuần là mua, bán và phòng vệ rủi ro: nó là một phương tiện để làm chủ bản thân và phát triển chính mình.
Mỗi nhà giao dịch, dù có nhận thức được hay không, đều là một doanh nhân. Họ mở một "công ty" giao dịch của riêng mình và cạnh tranh trên thị trường. Họ tìm kiếm và theo đuổi cơ hội, đồng thời bảo vệ vốn của mình. Họ không ngừng hoàn thiện và mở rộng kỹ năng; họ chấp nhận rủi ro có tính toán. Là doanh nhân, nhà giao dịch bắt đầu với niềm tin rằng họ mang lại giá trị cho thị trường. Nhưng giữa những thất bại không thể tránh khỏi, những giờ làm việc kéo dài, nguồn lực hạn chế, rủi ro và sự bất định, thật khó để duy trì sự lạc quan ấy. Dễ dàng hơn nhiều khi gác lại những ước mơ và từ bỏ nỗ lực hiện thực hóa lý tưởng mỗi ngày.
Tuy nhiên, có những nhà giao dịch không thể từ bỏ khát vọng của mình. Giống như loài bướm đêm bị thu hút bởi ánh sáng xa xăm, họ vẫn theo đuổi nó dù đôi khi bị thiêu cháy. Với những tâm hồn cao quý ấy, tôi xin dành tặng cuốn sách này.
Khi tôi làm việc với các nhà giao dịch và quản lý danh mục đầu tư tại các quỹ đầu cơ, công ty giao dịch độc quyền và ngân hàng đầu tư, tôi không dạy họ cách giao dịch. Phần lớn trong số họ sử dụng các chiến lược khác tôi và hiểu rõ thị trường của họ hơn tôi bao giờ hết. Thay vào đó, tôi tìm ra điểm mạnh của họ. Tôi học cách họ giao dịch hiệu quả và giúp họ xây dựng sự nghiệp từ chính những gì họ đã làm tốt. Giống như cá không thể nhận thức được nước vì chúng đã sống trong đó từ khi sinh ra, chúng ta thường không nhìn ra được những tài sản cá nhân của mình. Mỗi người trong chúng ta là một sự kết hợp độc đáo giữa kỹ năng, tài năng, điểm mạnh, xung đột nội tâm và điểm yếu. Nhưng cũng giống như một doanh nghiệp mới phải tận dụng điểm mạnh của người sáng lập, sự nghiệp giao dịch cũng phụ thuộc vào tài sản—cả về mặt cá nhân lẫn tài chính—của nhà giao dịch. Với vai trò huấn luyện viên, công việc của tôi là giúp họ bước ra khỏi “môi trường nước” tâm lý của mình và nhận ra những tài sản quý giá đã luôn ở xung quanh họ—những tài sản có thể mang lại lợi ích suốt đời.
Chưa bao giờ việc tự huấn luyện lại quan trọng đối với nhà giao dịch như hiện tại. Khi tôi viết những dòng này, chúng ta đang chứng kiến mức độ biến động thị trường chưa từng thấy kể từ sau Thế chiến thứ hai. Biến động giá mang lại cơ hội nhưng cũng đi kèm rủi ro. Những nhà giao dịch không thể lùi lại một bước, nhận diện diễn biến thị trường và điều chỉnh chiến lược đã chịu tổn thất đáng kể. Ngược lại, những ai biết tận dụng cuộc khủng hoảng để thoát khỏi “vùng nước giao dịch”, giảm thiểu rủi ro và tìm kiếm cơ hội mới chính là những người sẵn sàng gặt hái những phần thưởng sự nghiệp.
Cuốn sách bạn đang đọc được viết để đồng hành cùng bạn trên hành trình giao dịch này. Nó được tổ chức thành 101 bài học. Mỗi bài học xác định một thách thức và đưa ra một bài tập cụ thể giúp bạn tiến bộ trong việc đối mặt với thách thức đó. Những bài học này được thiết kế như những bài suy ngẫm để bắt đầu ngày giao dịch của bạn—những lời huấn luyện giúp bạn phát huy phiên bản tốt nhất của chính mình. Theo thời gian, khi bạn đọc và thực hành những bài học này, những lời khuyên huấn luyện sẽ trở thành tiếng nói nội tâm của bạn. Bạn bắt đầu bằng cách nhập vai vào những lý tưởng của cuốn sách và cuối cùng, bạn sống theo chúng, biến chúng thành của riêng mình. Bạn trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình.
Nếu mỗi ngày bạn đọc một đoạn ngắn và gieo những ý tưởng đúng đắn vào tâm trí, điều đó giúp bạn ưu tiên hóa mục tiêu trong cuộc sống và trading. Và nếu điều đó giúp bạn tránh đi một giao dịch tệ mỗi tuần và không bỏ lỡ một giao dịch tốt mà lẽ ra bạn đã bỏ qua—hãy nghĩ xem điều đó sẽ mang lại lợi ích cá nhân và tài chính lớn đến mức nào. Nhưng cũng giống như viên thuốc không thể phát huy tác dụng khi vẫn còn trong lọ, không ai có thể học được từ một cuốn sách chưa được mở ra. Bước đầu tiên để trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình là dành thời gian cho việc tự huấn luyện—mỗi ngày, mỗi tuần—bởi vì đó là cách các thói quen được hình thành. Một vĩ nhân chỉ đơn giản là người đã biến việc phát triển bản thân thành một thói quen.
Và kia, chúng đang nhìn bạn từ kệ sách bên kia căn phòng—những lý tưởng, tất cả những điều bạn từng muốn làm trong cuộc đời. Bạn nhìn về phía kệ sách với ánh mắt khao khát, nhưng bạn không thể chạm tới chúng khi vẫn còn ngồi thoải mái trên chiếc ghế của mình. Nhưng bạn đang cầm trên tay một cuốn sách. Có lẽ cuốn sách này sẽ khiến chiếc ghế của bạn trở nên bớt thoải mái hơn một chút, và khiến kệ sách ấy gần bạn hơn một chút.
Bạn lật sang trang... Bước tiếp theo là của bạn.
______________________
CHƯƠNG 1: THAY ĐỔI - QUÁ TRÌNH & THỰC HÀNH
CHƯƠNG 1: THAY ĐỔI - QUÁ TRÌNH & THỰC HÀNH
Tâm trí có sức mạnh giống như đôi tay; không chỉ để nắm bắt thế giới, mà còn để thay đổi nó. — Colin Wilson
Bạn đang đọc cuốn sách này vì bạn muốn tự huấn luyện bản thân để đạt được thành công lớn hơn trên thị trường tài chính. Nhưng huấn luyện là gì?
Cốt lõi của mọi nỗ lực huấn luyện chính là sự thay đổi. Khi bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình, bạn đang cố gắng tạo ra những thay đổi trong suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của mình. Quan trọng nhất, bạn đang tìm cách thay đổi cách bạn giao dịch: cách bạn nhận diện và hành động dựa trên các mô hình rủi ro và lợi nhuận, cung và cầu.
Có một kho tàng nghiên cứu phong phú về sự thay đổi, dựa trên những nghiên cứu và thực hành tâm lý sâu rộng. Nếu bạn hiểu cách mà sự thay đổi diễn ra, bạn sẽ có vị thế tốt hơn để trở thành tác nhân thay đổi của chính mình. Trong chương này, chúng ta sẽ khám phá các nghiên cứu và thực tiễn về sự thay đổi, cũng như cách bạn có thể tận dụng tối đa những phát hiện đôi khi đầy bất ngờ này.
Huấn luyện không phải chỉ đơn thuần là để sự thay đổi diễn ra, mà là chủ động tạo ra sự thay đổi. Nó đòi hỏi bạn cam kết trở thành người dẫn dắt sự thay đổi trong chính cuộc sống và giao dịch của mình.
Nhưng trước hết, hãy tìm hiểu về quá trình và thực hành của sự thay đổi.
BÀI HỌC 7: THAY ĐỔI SỰ TẬP TRUNG
Một quy tắc tâm lý quý giá là nếu bạn muốn thay đổi hành động, bạn phải thay đổi cách nhìn nhận. Cách chúng ta nhìn thế giới ảnh hưởng đến cách chúng ta phản ứng với các sự kiện trong cuộc sống. Chúng ta không chỉ phản ứng với thị trường mà còn phản ứng với cách chúng ta xử lý thị trường đó. Suy nghĩ của chúng ta chính là bộ lọc giữa việc giao dịch và nhà giao dịch.
Nhiều khi, chúng ta phản ứng quá mức với thị trường không phải vì có điều gì bất thường đang diễn ra với các công cụ mà chúng ta đang giao dịch, mà vì một loạt suy nghĩ tiêu cực đã xâm nhập vào hiệu suất của chúng ta.
Ví dụ, giả sử tôi nhận thấy hợp đồng tương lai ES không thể vượt qua mức đỉnh của phiên giao dịch qua đêm trong những phút mở cửa, mặc dù đã có một vài đợt mua vào mạnh. Sau đó, tôi quan sát thấy các nhà giao dịch lớn đang tham gia thị trường với hành động đẩy giá xuống bằng cách đặt lệnh bán ở giá bid. Tôi đưa ra giả thuyết rằng thị trường không thể duy trì đà tăng và mức đỉnh của phiên đêm sẽ không bị phá vỡ. Tôi tiếp tục suy luận rằng giá sẽ quay trở lại phạm vi giao dịch của ngày hôm qua và chạm mức giá giao dịch trung bình của phiên đó.
Tôi chờ đợi một đợt phục hồi của chỉ số NYSE TICK, nhưng nó không thể tạo ra đỉnh mới, và tôi tận dụng cơ hội đó để bán hợp đồng tương lai. Khi vị thế bắt đầu đi theo hướng có lợi cho tôi, một suy nghĩ xuất hiện trong đầu: tôi nên chốt lời nhanh vì tôi đã có một tuần giao dịch thua lỗ. Sau đó, một động thái mua vào xuất hiện trên thị trường, khiến vị thế của tôi tăng lên một chút, làm giảm lợi nhuận trên "giấy tờ". Vì lo lắng hơn, tôi chốt một khoản lợi nhuận nhỏ—chỉ để rồi thấy thị trường yếu đi đáng kể và cuối cùng chạm đến mức giá mục tiêu ban đầu của tôi.
Điều gì đã xảy ra trong tình huống này? Sự lo lắng đã can thiệp vào hiệu suất giao dịch của tôi, biến một kế hoạch giao dịch tốt thành một giao dịch tồi. Nhưng sự lo lắng này không liên quan gì đến hành vi của thị trường: thị trường hoàn toàn không làm gì để bác bỏ ý tưởng của tôi. Thực tế, khi động thái mua vào đẩy hợp đồng tương lai lên một chút, thị trường đã cho tôi một cơ hội hoàn hảo để thêm một đơn vị giao dịch thứ hai! Không chỉ bỏ lỡ cơ hội kiếm lợi nhuận từ một ý tưởng tốt, tôi còn bỏ lỡ cơ hội tạo ra một cú trade lớn.
Thường thì, việc giữ cho các giao dịch thua lỗ ở mức nhỏ và tận dụng những giao dịch thắng lớn chính là cách tạo ra lợi nhuận trong dài hạn.
Đôi khi, sự lo lắng là một phản ứng hợp lý và phù hợp khi thị trường diễn biến một cách dữ dội và khó lường. Rốt cuộc, như tôi đã đề cập trong blog, lo lắng là phản ứng thích nghi của cơ thể trước nguy cơ được nhận thức. Nhưng nguy hiểm có thể chỉ là một vấn đề về nhận thức, chứ không phải thực tế khách quan.
Tôi bắt đầu giao dịch trong trạng thái tập trung vào thị trường, xây dựng giả thuyết và thực hiện ý tưởng của mình một cách tốt. Tuy nhiên, vào một thời điểm nào đó, suy nghĩ của tôi chuyển từ thị trường sang việc tôi đã mất bao nhiêu tiền trong tuần này. Sự tập trung vào khoản lỗ đó tạo ra cảm giác nguy hiểm và đe dọa. Thay vì phản ứng với thị trường, tôi lại phản ứng với những lo ngại của chính mình về lợi nhuận. Quy trình suy nghĩ này kéo tôi ra khỏi sự tập trung vào thị trường—và cuối cùng, khiến tôi đánh mất phong độ của mình.
Khi tôi bình tĩnh suy xét, tôi có thể thấy rõ rằng giá trị của ý tưởng/kế hoạch giao dịch của tôi hoàn toàn không liên quan đến việc tôi đã giao dịch thế nào trong những ngày qua. Nhưng nếu tôi để những lo lắng về lợi nhuận xen vào giao dịch, tôi đã để cách nhìn nhận tác động đến hành động. Tôi không còn đắm chìm trong thị trường nữa; sự tập trung của tôi đã biến mất. Tôi không còn phản ứng với thị trường mà đang phản ứng với những bất an của chính mình.
Vậy làm thế nào để chúng ta thay đổi sự tập trung và giữ vững kế hoạch cũng như bám sát diễn biến thị trường một cách khách quan?
Bước đầu tiên là nhận diện các tác nhân kích thích (triggers). Đây là những suy nghĩ và mối lo về hiệu suất thường xuyên xâm nhập vào tâm trí khi giao dịch. Lo lắng về lợi nhuận là một tác nhân; sự phấn khích khi kỳ vọng lợi nhuận cũng có thể là một tác nhân khác. Bất kỳ điều gì khiến bạn nghĩ về việc bạn đang làm tốt hay tệ trong khi đang giao dịch đều là một tác nhân có thể kéo bạn ra khỏi trạng thái tập trung tối ưu.
Khi bạn hiểu rõ các tác nhân kích thích của mình, bạn sẽ có lợi thế lớn hơn trong việc kiểm soát chúng khi chúng xuất hiện. Hãy đối xử với chúng giống như cách bạn đối phó với những phiền nhiễu thông thường, chẳng hạn như tiếng ồn từ đường phố bên ngoài cửa sổ.
Nói cách khác, không phải những suy nghĩ về hiệu suất khiến bạn mất tập trung, mà chính sự đồng nhất của bạn với những suy nghĩ đó mới là nguyên nhân. Đây là một sự khác biệt quan trọng. Ai cũng có những suy nghĩ gây xao nhãng vào một thời điểm nào đó. Tuy nhiên, khi bạn đồng nhất với những suy nghĩ đó, thì chính chúng—chứ không phải thị trường hay kế hoạch của bạn—sẽ trở thành trung tâm của sự chú ý.
Thiền định có thể là một bài tập rất hữu ích. Một trong những mục đích của thiền là giúp con người tạo ra một tâm trí tĩnh lặng bằng cách duy trì sự tập trung vào một điểm duy nhất và loại bỏ tất cả các cuộc đối thoại nội tâm hoặc xung động gây xao lãng.
Bạn có thể thử một phương pháp thiền đơn giản bằng cách dành 15 phút trước khi bắt đầu giao dịch, ngồi ở một tư thế thoải mái và hít thở chậm rãi, nhịp nhàng bằng cơ hoành. Khi ngồi như vậy, hãy tập trung sự chú ý vào nhạc không lời được phát qua tai nghe. Bạn cần hoàn toàn đắm chìm vào âm nhạc: nếu tâm trí bạn bắt đầu đi lang thang, hãy nhẹ nhàng đưa nó trở lại với âm nhạc và những âm thanh của các nhạc cụ khác nhau.
Khi bạn đã có thể duy trì sự tập trung trong vài phút, hãy cố ý gợi lên trong tâm trí những mối lo ngại lớn nhất về hiệu suất giao dịch—trong khi vẫn giữ nguyên tư thế, tập trung và duy trì nhịp thở đều đặn, sâu. Hãy gọi lên từng mối lo một (ví dụ: những suy nghĩ hoặc nỗi sợ hãi về lợi nhuận gần đây của bạn), sau đó chủ động gạt bỏ chúng và quay lại với âm nhạc. Thay vì để những suy nghĩ đó bất ngờ xâm nhập vào bạn, hãy cố tình gọi chúng lên, luyện tập việc buông bỏ, trong khi vẫn giữ được trạng thái bình tĩnh và tập trung.
Bạn cũng có thể điều hướng bản thân qua hình ảnh khi đang hít thở sâu và chậm rãi, tưởng tượng những suy nghĩ tiêu cực như rác thải mà bạn quyết định bỏ vào thùng rác. Thay vì trốn tránh những suy nghĩ tiêu cực, hãy xem chúng như những lời tự chế giễu trong tâm trí bạn—và sau đó hình dung bản thân đang mang rác đi đổ.
Hãy thực hành điều này mỗi ngày trong vài phút, bạn sẽ có thể rèn luyện khả năng kiểm soát những mô thức suy nghĩ tiêu cực. Quan trọng hơn cả, bạn sẽ phát triển năng lực trở thành một người quan sát đối với những suy nghĩ đó, thay vì đồng nhất với chúng.
Anh/chị nào muốn theo dõi series này thì bình luận "Tôi quan tâm" ở bên dưới để em tag vào các bài viết tiếp theo của series nha!
Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà
Giới thiệu sách Trading hay
Naked Forex - Phương Pháp Price Action Tinh Gọn
Naked Forex được đánh giá cao trên toàn cầu (theo Amazon) vì đã cung cấp một cẩm nang thực thụ cho những nhà giao dịch theo trường phái Price Action
Chỉnh sửa lần cuối:
Bài viết liên quan
