Le Hue Truong
Active Member
- 8,273
- 34,109
- Thread cover
- data/assets/threadprofilecover/101-bai-hoc-giup-ban-tro-thanh-huan-luyen-vien-cua-chinh-minh-traderviet-1740370362.png
- Chủ đề liên quan
- 99626, 99264, 88335, 88299
Xin chào cả nhà!
Brett Steenbarger là một trong những chuyên gia hàng đầu về tâm lý giao dịch, với nhiều năm kinh nghiệm huấn luyện các trader chuyên nghiệp và chia sẻ kiến thức qua các cuốn sách kinh điển như cuốn "The Psychology of Trading" và "Enhancing Trader Performance".
Trong cuốn "The Daily Trading Coach", ông mang đến một hướng tiếp cận thực tiễn, giúp các trader tự trở thành huấn luyện viên của chính mình để phát triển kỹ năng, rèn luyện tư duy và cải thiện hiệu suất giao dịch.
Với 101 bài học súc tích, cuốn sách này không chỉ cung cấp những chiến lược tâm lý, mà còn hướng dẫn bạn những phương pháp áp dụng ngay vào thực tế giao dịch hàng ngày.
Series này sẽ giúp bạn khám phá những bài học quan trọng từ cuốn "The Daily Trading Coach" và cách tận dụng chúng để nâng cao hiệu quả giao dịch cũng như phát triển bản thân một cách toàn diện.
Hãy cùng bắt đầu hành trình trở thành một nhà giao dịch với tâm lý vững vàng và kỷ luật hơn nhé!
Mục tiêu của cuốn "The Daily Trading Coach" là dạy bạn càng nhiều càng tốt về việc tự huấn luyện, để bạn có thể tự hướng dẫn bản thân đến thành công trên thị trường tài chính. Từ khóa quan trọng trong tiêu đề là “Hàng Ngày.” Cuốn sách này được thiết kế để trở thành một tài liệu mà bạn có thể sử dụng mỗi ngày nhằm phát huy thế mạnh và khắc phục điểm yếu của mình.
Sau khi viết hai cuốn sách—"The Psychology of Trading" (Tâm Lý Giao Dịch) và "Enhancing Trader Performance" (Nâng Cao Hiệu Suất Giao Dịch)—cùng với hơn 1.800 bài viết trên blog TraderFeed (www.traderfeed.blogspot.com/), tôi từng nghĩ rằng mình đã bao quát khá đầy đủ lĩnh vực tâm lý giao dịch. Tuy nhiên, chỉ ba năm sau khi xuất bản cuốn sách về hiệu suất giao dịch, tôi lại một lần nữa cầm bút (điện tử) để hoàn thành bộ ba cuốn sách về tâm lý giao dịch, lần này tập trung vào quá trình tự huấn luyện.
Hai thực tế đã dẫn đến sự ra đời của cuốn "The Daily Trading Coach". Trước hết, khi xem xét lưu lượng truy cập trên blog TraderFeed, tôi nhận thấy rằng một lượng lớn độc giả—khoảng một phần ba—truy cập trang web trong vòng một giờ trước khi thị trường mở cửa. Điều này khiến tôi thấy thú vị, vì hầu hết các bài viết trên blog không cung cấp lời khuyên giao dịch cụ thể. Thay vào đó, chúng tập trung vào các chủ đề về tâm lý và hiệu suất giao dịch—những nội dung có giá trị bất kể thời gian nào trong ngày.
Khi tôi hỏi một nhóm độc giả đáng tin cậy về xu hướng này, họ trả lời rằng họ đang sử dụng blog như một dạng “huấn luyện viên giao dịch thay thế.” Việc đọc lại các bài viết giúp họ nhắc nhở bản thân về kế hoạch và ý định trước khi bước vào “chiến trường tài chính.” Điều này càng được củng cố khi tôi thu thập số liệu thống kê về những bài viết phổ biến nhất trên blog. Phần lớn trong số đó là những bài viết thực tiễn về tâm lý giao dịch. Hầu hết đều có nội dung mang tính động viên, dù đôi khi thách thức những giả định của người đọc. Có vẻ như các nhà giao dịch đang tìm kiếm sự hướng dẫn và phần nào đó tìm thấy nó trong blog.
Thực tế thứ hai định hình nên cuốn sách này là sự phát triển của xuất bản điện tử và những thay đổi nhanh chóng trong ngành xuất bản. Cho đến thời điểm đó, số lượng sách điện tử (e-book) dành cho các nhà giao dịch vẫn còn rất ít. Ngay cả khi có, chúng cũng chỉ đơn thuần là phiên bản điện tử của sách in. Dù xuất bản điện tử mang lại sự tiện lợi và hấp dẫn, hầu hết các nhà giao dịch mà tôi tham khảo ý kiến đều không chủ động tìm kiếm hoặc sử dụng e-book. Lý do phổ biến nhất là họ không muốn dành hàng giờ ngồi trước màn hình để đọc thông tin sau cả một ngày giao dịch căng thẳng. Tôi nhanh chóng nhận ra rằng những người tham gia thị trường tài chính không sử dụng phương tiện điện tử theo cùng cách họ tiếp cận sách in. Điều đó khiến tôi suy nghĩ về việc viết một cuốn sách theo một cách khác—một cuốn sách phù hợp hơn với kỷ nguyên xuất bản điện tử nhưng cũng có thể sử dụng dưới dạng bản in.
Khi kết hợp hai quan sát trên, bạn sẽ hiểu được tầm nhìn dẫn đến cuốn sách này: một "huấn luyện viên giao dịch trong một cuốn sách" mà bạn có thể dễ dàng đọc trên màn hình cũng như trên giấy. Mục tiêu là tích hợp nội dung từ blog và sách, tạo ra những “bài học” thực tế giúp nhà giao dịch trở thành huấn luyện viên của chính mình. Cuốn "The Daily Trading Coach" gồm 101 bài học, mỗi bài dài vài trang. Mỗi bài học tuân theo một cấu trúc chung: xác định một thách thức trong trading, đề xuất cách tiếp cận để vượt qua thử thách đó, và cung cấp một bài tập hoặc nhiệm vụ cụ thể để thực hành.
Các chương của sách độc lập với nhau: bạn có thể đọc theo thứ tự hoặc sử dụng mục lục để tìm ngay bài học phù hợp nhất với tình huống giao dịch hiện tại của bạn. Không giống như một cuốn sách truyền thống mà bạn đọc từ đầu đến cuối trong vài lần ngồi đọc, cuốn sách này được thiết kế để bạn tiếp thu từng bài học một, áp dụng vào quá trình phát triển bản thân với tư cách một nhà giao dịch. Giống như blog, nó là một lời nhắc nhở trên màn hình về những điều bạn nên làm khi bạn ở trạng thái tốt nhất. Nhưng hơn cả blog, đây còn là một lộ trình với những hiểu biết thực tế và công cụ giúp bạn khám phá và phát huy tối đa khả năng của chính mình.
Tham vọng của tôi là gói gọn trong 101 bài học này nhiều kiến thức hữu ích và phương pháp thực tiễn hơn những gì bạn có thể nhận được từ nhiều hội thảo đắt tiền hay các buổi huấn luyện cá nhân, mà với chi phí thấp hơn rất nhiều. Thường thì, mục tiêu của các nhà tổ chức hội thảo và huấn luyện viên là biến bạn thành khách hàng lâu dài. Nhưng mục tiêu của cuốn sách này hoàn toàn ngược lại: cung cấp cho bạn công cụ để tự trở thành huấn luyện viên của chính mình, giúp bạn phát triển cả về mặt nghề nghiệp lẫn cá nhân. Nói cách khác, đây là một cuốn cẩm nang về tâm lý giáo dục—một hướng dẫn thực tế để cải thiện bản thân và nâng cao hiệu suất của bạn.
Nhìn vào mục lục, bạn sẽ thấy rằng mỗi chương trong số 10 chương đều chứa 10 bài học. Các chương này bao quát nhiều chủ đề liên quan đến tâm lý và hiệu suất giao dịch, bao gồm các bài học cụ thể về cách áp dụng các phương pháp trị liệu tâm lý ngắn hạn theo hướng phân tâm học, nhận thức và hành vi để thay đổi các mô thức hành vi tiêu cực và hình thành những thói quen tích cực mới.
Hai chương cuối đặc biệt thú vị: Chương 9 bao gồm quan điểm tự huấn luyện từ 18 nhà giao dịch thành công, những người thường xuyên chia sẻ công việc của họ trực tuyến. Chương 10 thực hiện lời hứa lâu năm với độc giả của TraderFeed, hướng dẫn cách nhận diện mô hình lịch sử trong giao dịch bằng Excel. Mỗi bài học đều đi kèm với bài tập và gợi ý thực hành (“Coaching Cues”) giúp bạn áp dụng ý tưởng vào thực tế.
Vâng, mục tiêu của cuốn sách là giúp bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình. Nhưng nếu nhìn kỹ vào tiêu đề các chương và bài học, bạn sẽ nhận ra rằng mục đích lớn hơn của nó là giúp bạn tự huấn luyện bản thân trong cuộc sống. Những thử thách và sự không chắc chắn mà ta đối mặt khi giao dịch—việc theo đuổi phần thưởng trong khi chấp nhận rủi ro—cũng xuất hiện trong sự nghiệp và các mối quan hệ cá nhân, không chỉ trong thị trường tài chính. Những kỹ thuật giúp bạn làm chủ bản thân với tư cách một nhà giao dịch cũng sẽ hữu ích trong mọi lĩnh vực khác của cuộc sống. Theo nghĩa đó, mục tiêu không chỉ là kiếm tiền trên thị trường, mà là thịnh vượng trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Nếu cuốn sách này có thể trở thành một công cụ giúp bạn đạt được sự thịnh vượng, cả trong và ngoài thị trường tài chính, tôi sẽ rất lấy làm vinh hạnh.
Quá ít người trong chúng ta thực sự hóa thân vào những lý tưởng của chính mình. Chúng ta có điểm mạnh và tài năng, ước mơ và khát vọng. Nhưng nếu nhìn vào từng giờ, từng ngày, không nhiều lý tưởng trong số đó được thể hiện một cách cụ thể. Ngày tháng trôi qua, rồi thành năm, và—tại một thời điểm nào đó đầy tiếc nuối—chúng ta ngoái nhìn cuộc đời và tự hỏi nó đã trôi đi đâu mất.
Điều đó có thể là bạn—một người trung niên nhìn lại quá khứ và nghĩ: "Lẽ ra tôi có thể đã trở thành một người xuất chúng." Hoặc, bạn có thể chọn một kịch bản khác cho cuộc đời mình. Bạn có thể trở thành diễn viên chính của lý tưởng và hiện thực hóa chúng.
Nếu bạn nghĩ rằng đây là một phần mở đầu kỳ lạ cho một cuốn sách về giao dịch, bạn đã đúng. Cuốn sách này không bắt đầu với cung và cầu, mô hình giao dịch hay quản lý vốn. Nó bắt đầu với bạn và những gì bạn muốn từ cuộc sống. Trong ngữ cảnh này, trading không chỉ đơn thuần là mua, bán và phòng vệ rủi ro: nó là một phương tiện để làm chủ bản thân và phát triển chính mình.
Mỗi nhà giao dịch, dù có nhận thức được hay không, đều là một doanh nhân. Họ mở một "công ty" giao dịch của riêng mình và cạnh tranh trên thị trường. Họ tìm kiếm và theo đuổi cơ hội, đồng thời bảo vệ vốn của mình. Họ không ngừng hoàn thiện và mở rộng kỹ năng; họ chấp nhận rủi ro có tính toán. Là doanh nhân, nhà giao dịch bắt đầu với niềm tin rằng họ mang lại giá trị cho thị trường. Nhưng giữa những thất bại không thể tránh khỏi, những giờ làm việc kéo dài, nguồn lực hạn chế, rủi ro và sự bất định, thật khó để duy trì sự lạc quan ấy. Dễ dàng hơn nhiều khi gác lại những ước mơ và từ bỏ nỗ lực hiện thực hóa lý tưởng mỗi ngày.
Tuy nhiên, có những nhà giao dịch không thể từ bỏ khát vọng của mình. Giống như loài bướm đêm bị thu hút bởi ánh sáng xa xăm, họ vẫn theo đuổi nó dù đôi khi bị thiêu cháy. Với những tâm hồn cao quý ấy, tôi xin dành tặng cuốn sách này.
Khi tôi làm việc với các nhà giao dịch và quản lý danh mục đầu tư tại các quỹ đầu cơ, công ty giao dịch độc quyền và ngân hàng đầu tư, tôi không dạy họ cách giao dịch. Phần lớn trong số họ sử dụng các chiến lược khác tôi và hiểu rõ thị trường của họ hơn tôi bao giờ hết. Thay vào đó, tôi tìm ra điểm mạnh của họ. Tôi học cách họ giao dịch hiệu quả và giúp họ xây dựng sự nghiệp từ chính những gì họ đã làm tốt. Giống như cá không thể nhận thức được nước vì chúng đã sống trong đó từ khi sinh ra, chúng ta thường không nhìn ra được những tài sản cá nhân của mình. Mỗi người trong chúng ta là một sự kết hợp độc đáo giữa kỹ năng, tài năng, điểm mạnh, xung đột nội tâm và điểm yếu. Nhưng cũng giống như một doanh nghiệp mới phải tận dụng điểm mạnh của người sáng lập, sự nghiệp giao dịch cũng phụ thuộc vào tài sản—cả về mặt cá nhân lẫn tài chính—của nhà giao dịch. Với vai trò huấn luyện viên, công việc của tôi là giúp họ bước ra khỏi “môi trường nước” tâm lý của mình và nhận ra những tài sản quý giá đã luôn ở xung quanh họ—những tài sản có thể mang lại lợi ích suốt đời.
Chưa bao giờ việc tự huấn luyện lại quan trọng đối với nhà giao dịch như hiện tại. Khi tôi viết những dòng này, chúng ta đang chứng kiến mức độ biến động thị trường chưa từng thấy kể từ sau Thế chiến thứ hai. Biến động giá mang lại cơ hội nhưng cũng đi kèm rủi ro. Những nhà giao dịch không thể lùi lại một bước, nhận diện diễn biến thị trường và điều chỉnh chiến lược đã chịu tổn thất đáng kể. Ngược lại, những ai biết tận dụng cuộc khủng hoảng để thoát khỏi “vùng nước giao dịch”, giảm thiểu rủi ro và tìm kiếm cơ hội mới chính là những người sẵn sàng gặt hái những phần thưởng sự nghiệp.
Cuốn sách bạn đang đọc được viết để đồng hành cùng bạn trên hành trình giao dịch này. Nó được tổ chức thành 101 bài học. Mỗi bài học xác định một thách thức và đưa ra một bài tập cụ thể giúp bạn tiến bộ trong việc đối mặt với thách thức đó. Những bài học này được thiết kế như những bài suy ngẫm để bắt đầu ngày giao dịch của bạn—những lời huấn luyện giúp bạn phát huy phiên bản tốt nhất của chính mình. Theo thời gian, khi bạn đọc và thực hành những bài học này, những lời khuyên huấn luyện sẽ trở thành tiếng nói nội tâm của bạn. Bạn bắt đầu bằng cách nhập vai vào những lý tưởng của cuốn sách và cuối cùng, bạn sống theo chúng, biến chúng thành của riêng mình. Bạn trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình.
Nếu mỗi ngày bạn đọc một đoạn ngắn và gieo những ý tưởng đúng đắn vào tâm trí, điều đó giúp bạn ưu tiên hóa mục tiêu trong cuộc sống và trading. Và nếu điều đó giúp bạn tránh đi một giao dịch tệ mỗi tuần và không bỏ lỡ một giao dịch tốt mà lẽ ra bạn đã bỏ qua—hãy nghĩ xem điều đó sẽ mang lại lợi ích cá nhân và tài chính lớn đến mức nào. Nhưng cũng giống như viên thuốc không thể phát huy tác dụng khi vẫn còn trong lọ, không ai có thể học được từ một cuốn sách chưa được mở ra. Bước đầu tiên để trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình là dành thời gian cho việc tự huấn luyện—mỗi ngày, mỗi tuần—bởi vì đó là cách các thói quen được hình thành. Một vĩ nhân chỉ đơn giản là người đã biến việc phát triển bản thân thành một thói quen.
Và kia, chúng đang nhìn bạn từ kệ sách bên kia căn phòng—những lý tưởng, tất cả những điều bạn từng muốn làm trong cuộc đời. Bạn nhìn về phía kệ sách với ánh mắt khao khát, nhưng bạn không thể chạm tới chúng khi vẫn còn ngồi thoải mái trên chiếc ghế của mình. Nhưng bạn đang cầm trên tay một cuốn sách. Có lẽ cuốn sách này sẽ khiến chiếc ghế của bạn trở nên bớt thoải mái hơn một chút, và khiến kệ sách ấy gần bạn hơn một chút.
Bạn lật sang trang... Bước tiếp theo là của bạn.
Tâm trí có sức mạnh giống như đôi tay; không chỉ để nắm bắt thế giới, mà còn để thay đổi nó. — Colin Wilson
Bạn đang đọc cuốn sách này vì bạn muốn tự huấn luyện bản thân để đạt được thành công lớn hơn trên thị trường tài chính. Nhưng huấn luyện là gì?
Cốt lõi của mọi nỗ lực huấn luyện chính là sự thay đổi. Khi bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình, bạn đang cố gắng tạo ra những thay đổi trong suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của mình. Quan trọng nhất, bạn đang tìm cách thay đổi cách bạn giao dịch: cách bạn nhận diện và hành động dựa trên các mô hình rủi ro và lợi nhuận, cung và cầu.
Có một kho tàng nghiên cứu phong phú về sự thay đổi, dựa trên những nghiên cứu và thực hành tâm lý sâu rộng. Nếu bạn hiểu cách mà sự thay đổi diễn ra, bạn sẽ có vị thế tốt hơn để trở thành tác nhân thay đổi của chính mình. Trong chương này, chúng ta sẽ khám phá các nghiên cứu và thực tiễn về sự thay đổi, cũng như cách bạn có thể tận dụng tối đa những phát hiện đôi khi đầy bất ngờ này.
Huấn luyện không phải chỉ đơn thuần là để sự thay đổi diễn ra, mà là chủ động tạo ra sự thay đổi. Nó đòi hỏi bạn cam kết trở thành người dẫn dắt sự thay đổi trong chính cuộc sống và giao dịch của mình.
Nhưng trước hết, hãy tìm hiểu về quá trình và thực hành của sự thay đổi.
Có một thách thức kiểu "con gà và quả trứng" liên quan đến việc thay đổi cuộc sống của chúng ta. Để thay đổi một mô thức hành vi, bạn phải có khả năng thoát ra khỏi mô thức đó. Tuy nhiên, nếu bạn đã có khả năng tránh thực hiện những mô thức đó, thì ngay từ đầu bạn đã không cần phải thay đổi.
Tình huống tiến thoái lưỡng nan này là một rào cản phổ biến đối với các nhà giao dịch muốn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình, nhưng lại không biết cách tách mình ra khỏi những mô thức tiêu cực mà họ cứ lặp đi lặp lại tuần này qua tháng nọ.
Để hiểu cách chúng ta có thể thoát ra khỏi những mô thức tiêu cực cũ và chuyển sang những mô thức tích cực mới, chúng ta cần hiểu một chút về "kịch tính" trong cuộc sống. Cụ thể, việc suy nghĩ về cuộc sống như những vai diễn khác nhau mà chúng ta thực hiện trong “vở kịch cuộc đời” của mình sẽ rất hữu ích. Shakespeare từng nói: “Toàn thế giới là một sân khấu,” và chúng ta chính là tổng hòa của những vai diễn mà mình đảm nhận trên sân khấu đó.
Một số vai trò trong cuộc sống của chúng ta có tính chất tự động, được lập trình sẵn. Thông thường, chúng ta học được những vai trò này từ khi còn nhỏ và trong nhiều năm, chúng có thể đã mang lại lợi ích nhất định. Kết quả là, những vai trò này đã trở thành thói quen khó thay đổi.
Ví dụ, chúng ta có thể đã học cách thu hút sự chú ý của cha mẹ bằng cách than vãn hoặc nghịch ngợm, phá vỡ quy tắc. Theo thời gian, những hành vi đó kết tinh thành những vai diễn cố định: chúng ta tự động than phiền hoặc hành xử bộc phát mỗi khi gặp xung đột cá nhân. Những gì từng có ích trong thời thơ ấu bằng cách giúp ta nhận được sự chú ý, giờ đây lại phản tác dụng, cản trở sự nghiệp và các mối quan hệ tình cảm.
Nhiều vấn đề trong trading cũng có tính chất lặp đi lặp lại như vậy: Chúng ta thực hiện cùng một mô thức hết lần này đến lần khác. Ban đầu, chúng ta giao dịch một cách cẩn trọng và có trách nhiệm. Sau đó, chúng ta thua lỗ và trở nên thất vọng. Vì thất vọng, chúng ta phá vỡ quy tắc giao dịch, phớt lờ điểm cắt lỗ và chịu tổn thất nghiêm trọng. Khi thoát khỏi các vị thế thua lỗ, chúng ta cảm thấy vô cùng nhẹ nhõm và lại quyết tâm giao dịch cẩn trọng hơn—cho đến khi sự thất vọng tiếp theo ập đến.
Điều này chẳng khác gì những cặp đôi quyết tâm hòa hợp với nhau, nhưng khi gặp căng thẳng lại cãi vã dữ dội đến mức suýt chia tay, rồi sau đó làm lành và thề sẽ không bao giờ làm tổn thương nhau nữa.
Hoặc như một người thề rằng mình sẽ ngừng cờ bạc, nhưng sau đó lại đặt cược một vài lần chỉ để rồi rơi vào vòng lặp cũ.
Có một điểm khác biệt quan trọng. Ai cũng có những suy nghĩ tiêu cực và mất tập trung vào một thời điểm nào đó. Tuy nhiên, khi chúng ta đồng nhất mình với những suy nghĩ đó, thì chính chúng—chứ không phải thị trường hay kế hoạch của chúng ta—sẽ trở thành trọng tâm của chúng ta.
Một góc nhìn từ kịch tính học cho thấy rằng những mô thức lặp đi lặp lại này thực chất là những màn tái hiện—những vòng lặp đóng vai—của những vai trò mà chúng ta đã học trong suốt cuộc đời: vai người thất bại đang cố gắng vươn lên, vai người bạn đời bị tổn thương, vai người độc lập không chấp nhận bị ràng buộc bởi quy tắc, v.v.
Một nhà giao dịch mà tôi từng làm việc cùng lớn lên trong một gia đình bảo bọc và kiểm soát quá mức. Anh ấy nổi loạn khi còn là một thiếu niên và sau đó cảm thấy khó chịu trước bất kỳ sự hạn chế nào đối với hành vi của mình. Việc vi phạm các quy tắc trong cả các mối quan hệ (chẳng hạn như không chung thủy) và trong trading (không tuân thủ các nguyên tắc quản lý rủi ro của công ty) đã dẫn đến hàng loạt thất bại. Anh ấy đang sống theo một kịch bản mà kết cục chỉ toàn là bất hạnh.
Nhưng nếu chúng ta có thể học được những kịch bản này thông qua trải nghiệm trong các mối quan hệ, thì chắc chắn chúng ta cũng có thể hình thành những kịch bản mới bằng cách đặt mình vào những vai trò khác biệt.
Một nhà giao dịch khác mà tôi từng hỗ trợ luôn cảm thấy bản thân luộm thuộm và thiếu kỷ luật. Điều đó không chỉ thể hiện trong trading mà còn trong cả tình trạng thể chất và cách anh ấy giữ gìn căn hộ của mình. Bước ngoặt của anh ấy xảy ra khi anh tham gia một câu lạc bộ thể hình và thuê một huấn luyện viên cá nhân. Chuỗi lớp học và buổi tập đều đặn giúp anh ấy cải thiện thể chất và mang lại cấu trúc rõ ràng cho nỗ lực phát triển bản thân. Khi cảm thấy tràn đầy năng lượng hơn—và hài lòng về bản thân vì đã rèn luyện cơ thể—anh ấy bắt đầu tự giác dọn dẹp căn hộ và chỉnh sửa các quy tắc giao dịch của mình. Những buổi tập với huấn luyện viên đã mang đến cho anh một kịch bản mới cùng những trải nghiệm tích cực phản chiếu một bản sắc tươi mới. Khi thực hiện một vai trò mới, anh ấy cảm nhận về bản thân theo một cách hoàn toàn khác—và điều đó tác động đến nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống của anh.
Một ví dụ khác: Trong nhiều năm, tôi có xu hướng thiếu kiên nhẫn—với chính mình, với người khác, với trading, và thậm chí với tốc độ thay đổi của những người tôi gặp trong các buổi trị liệu. Tuy nhiên, khi Margie và tôi có hai đứa con, tôi thấy mình trong một vai trò mới, một vai trò không cho phép tôi thiếu kiên nhẫn nếu tôi muốn trở thành một người cha tốt.
Vì cả hai đứa trẻ đều có tính cách rất khác tôi, tôi buộc phải tìm cách giao tiếp với chúng theo cách phù hợp với chúng. Vai trò mới của một người cha kiên nhẫn đã mang đến cho tôi một loạt trải nghiệm khác biệt. Dần dần, tôi trở nên điềm tĩnh hơn trong nhiều tình huống khác nhau, dù là khi lái xe hay khi làm việc với một khách hàng trị liệu đang mắc kẹt.
Vai trò mới đã tạo ra những kịch bản tích cực mới. Nhờ sự phản chiếu tích cực trong suốt nhiều năm làm cha mẹ, tôi đã thực sự thay đổi cách nhìn về bản thân. Giờ đây, tôi cảm nhận mình là một người khá điềm tĩnh và kiên nhẫn—và điều đó đã trở thành một phần không thể thiếu trong bản sắc của tôi.
Bây giờ, đây là thử thách và nhiệm vụ dành cho bạn: Xác định con người mà bạn muốn trở thành, sau đó đặt mình vào một hoạt động xã hội có cấu trúc—một vai trò—buộc bạn phải thể hiện những phẩm chất đó.
Anh/chị nào muốn theo dõi series này thì bình luận "Tôi quan tâm" ở bên dưới để em tag vào các bài viết tiếp theo của series nha!
Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà


Brett Steenbarger là một trong những chuyên gia hàng đầu về tâm lý giao dịch, với nhiều năm kinh nghiệm huấn luyện các trader chuyên nghiệp và chia sẻ kiến thức qua các cuốn sách kinh điển như cuốn "The Psychology of Trading" và "Enhancing Trader Performance".
Trong cuốn "The Daily Trading Coach", ông mang đến một hướng tiếp cận thực tiễn, giúp các trader tự trở thành huấn luyện viên của chính mình để phát triển kỹ năng, rèn luyện tư duy và cải thiện hiệu suất giao dịch.
Với 101 bài học súc tích, cuốn sách này không chỉ cung cấp những chiến lược tâm lý, mà còn hướng dẫn bạn những phương pháp áp dụng ngay vào thực tế giao dịch hàng ngày.
Series này sẽ giúp bạn khám phá những bài học quan trọng từ cuốn "The Daily Trading Coach" và cách tận dụng chúng để nâng cao hiệu quả giao dịch cũng như phát triển bản thân một cách toàn diện.
Hãy cùng bắt đầu hành trình trở thành một nhà giao dịch với tâm lý vững vàng và kỷ luật hơn nhé!
***
Lời mở đầu
Lời mở đầu
Mục tiêu của cuốn "The Daily Trading Coach" là dạy bạn càng nhiều càng tốt về việc tự huấn luyện, để bạn có thể tự hướng dẫn bản thân đến thành công trên thị trường tài chính. Từ khóa quan trọng trong tiêu đề là “Hàng Ngày.” Cuốn sách này được thiết kế để trở thành một tài liệu mà bạn có thể sử dụng mỗi ngày nhằm phát huy thế mạnh và khắc phục điểm yếu của mình.
Sau khi viết hai cuốn sách—"The Psychology of Trading" (Tâm Lý Giao Dịch) và "Enhancing Trader Performance" (Nâng Cao Hiệu Suất Giao Dịch)—cùng với hơn 1.800 bài viết trên blog TraderFeed (www.traderfeed.blogspot.com/), tôi từng nghĩ rằng mình đã bao quát khá đầy đủ lĩnh vực tâm lý giao dịch. Tuy nhiên, chỉ ba năm sau khi xuất bản cuốn sách về hiệu suất giao dịch, tôi lại một lần nữa cầm bút (điện tử) để hoàn thành bộ ba cuốn sách về tâm lý giao dịch, lần này tập trung vào quá trình tự huấn luyện.
Hai thực tế đã dẫn đến sự ra đời của cuốn "The Daily Trading Coach". Trước hết, khi xem xét lưu lượng truy cập trên blog TraderFeed, tôi nhận thấy rằng một lượng lớn độc giả—khoảng một phần ba—truy cập trang web trong vòng một giờ trước khi thị trường mở cửa. Điều này khiến tôi thấy thú vị, vì hầu hết các bài viết trên blog không cung cấp lời khuyên giao dịch cụ thể. Thay vào đó, chúng tập trung vào các chủ đề về tâm lý và hiệu suất giao dịch—những nội dung có giá trị bất kể thời gian nào trong ngày.
Khi tôi hỏi một nhóm độc giả đáng tin cậy về xu hướng này, họ trả lời rằng họ đang sử dụng blog như một dạng “huấn luyện viên giao dịch thay thế.” Việc đọc lại các bài viết giúp họ nhắc nhở bản thân về kế hoạch và ý định trước khi bước vào “chiến trường tài chính.” Điều này càng được củng cố khi tôi thu thập số liệu thống kê về những bài viết phổ biến nhất trên blog. Phần lớn trong số đó là những bài viết thực tiễn về tâm lý giao dịch. Hầu hết đều có nội dung mang tính động viên, dù đôi khi thách thức những giả định của người đọc. Có vẻ như các nhà giao dịch đang tìm kiếm sự hướng dẫn và phần nào đó tìm thấy nó trong blog.
Thực tế thứ hai định hình nên cuốn sách này là sự phát triển của xuất bản điện tử và những thay đổi nhanh chóng trong ngành xuất bản. Cho đến thời điểm đó, số lượng sách điện tử (e-book) dành cho các nhà giao dịch vẫn còn rất ít. Ngay cả khi có, chúng cũng chỉ đơn thuần là phiên bản điện tử của sách in. Dù xuất bản điện tử mang lại sự tiện lợi và hấp dẫn, hầu hết các nhà giao dịch mà tôi tham khảo ý kiến đều không chủ động tìm kiếm hoặc sử dụng e-book. Lý do phổ biến nhất là họ không muốn dành hàng giờ ngồi trước màn hình để đọc thông tin sau cả một ngày giao dịch căng thẳng. Tôi nhanh chóng nhận ra rằng những người tham gia thị trường tài chính không sử dụng phương tiện điện tử theo cùng cách họ tiếp cận sách in. Điều đó khiến tôi suy nghĩ về việc viết một cuốn sách theo một cách khác—một cuốn sách phù hợp hơn với kỷ nguyên xuất bản điện tử nhưng cũng có thể sử dụng dưới dạng bản in.
Khi kết hợp hai quan sát trên, bạn sẽ hiểu được tầm nhìn dẫn đến cuốn sách này: một "huấn luyện viên giao dịch trong một cuốn sách" mà bạn có thể dễ dàng đọc trên màn hình cũng như trên giấy. Mục tiêu là tích hợp nội dung từ blog và sách, tạo ra những “bài học” thực tế giúp nhà giao dịch trở thành huấn luyện viên của chính mình. Cuốn "The Daily Trading Coach" gồm 101 bài học, mỗi bài dài vài trang. Mỗi bài học tuân theo một cấu trúc chung: xác định một thách thức trong trading, đề xuất cách tiếp cận để vượt qua thử thách đó, và cung cấp một bài tập hoặc nhiệm vụ cụ thể để thực hành.
Các chương của sách độc lập với nhau: bạn có thể đọc theo thứ tự hoặc sử dụng mục lục để tìm ngay bài học phù hợp nhất với tình huống giao dịch hiện tại của bạn. Không giống như một cuốn sách truyền thống mà bạn đọc từ đầu đến cuối trong vài lần ngồi đọc, cuốn sách này được thiết kế để bạn tiếp thu từng bài học một, áp dụng vào quá trình phát triển bản thân với tư cách một nhà giao dịch. Giống như blog, nó là một lời nhắc nhở trên màn hình về những điều bạn nên làm khi bạn ở trạng thái tốt nhất. Nhưng hơn cả blog, đây còn là một lộ trình với những hiểu biết thực tế và công cụ giúp bạn khám phá và phát huy tối đa khả năng của chính mình.
Tham vọng của tôi là gói gọn trong 101 bài học này nhiều kiến thức hữu ích và phương pháp thực tiễn hơn những gì bạn có thể nhận được từ nhiều hội thảo đắt tiền hay các buổi huấn luyện cá nhân, mà với chi phí thấp hơn rất nhiều. Thường thì, mục tiêu của các nhà tổ chức hội thảo và huấn luyện viên là biến bạn thành khách hàng lâu dài. Nhưng mục tiêu của cuốn sách này hoàn toàn ngược lại: cung cấp cho bạn công cụ để tự trở thành huấn luyện viên của chính mình, giúp bạn phát triển cả về mặt nghề nghiệp lẫn cá nhân. Nói cách khác, đây là một cuốn cẩm nang về tâm lý giáo dục—một hướng dẫn thực tế để cải thiện bản thân và nâng cao hiệu suất của bạn.
Nhìn vào mục lục, bạn sẽ thấy rằng mỗi chương trong số 10 chương đều chứa 10 bài học. Các chương này bao quát nhiều chủ đề liên quan đến tâm lý và hiệu suất giao dịch, bao gồm các bài học cụ thể về cách áp dụng các phương pháp trị liệu tâm lý ngắn hạn theo hướng phân tâm học, nhận thức và hành vi để thay đổi các mô thức hành vi tiêu cực và hình thành những thói quen tích cực mới.
Hai chương cuối đặc biệt thú vị: Chương 9 bao gồm quan điểm tự huấn luyện từ 18 nhà giao dịch thành công, những người thường xuyên chia sẻ công việc của họ trực tuyến. Chương 10 thực hiện lời hứa lâu năm với độc giả của TraderFeed, hướng dẫn cách nhận diện mô hình lịch sử trong giao dịch bằng Excel. Mỗi bài học đều đi kèm với bài tập và gợi ý thực hành (“Coaching Cues”) giúp bạn áp dụng ý tưởng vào thực tế.
Vâng, mục tiêu của cuốn sách là giúp bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình. Nhưng nếu nhìn kỹ vào tiêu đề các chương và bài học, bạn sẽ nhận ra rằng mục đích lớn hơn của nó là giúp bạn tự huấn luyện bản thân trong cuộc sống. Những thử thách và sự không chắc chắn mà ta đối mặt khi giao dịch—việc theo đuổi phần thưởng trong khi chấp nhận rủi ro—cũng xuất hiện trong sự nghiệp và các mối quan hệ cá nhân, không chỉ trong thị trường tài chính. Những kỹ thuật giúp bạn làm chủ bản thân với tư cách một nhà giao dịch cũng sẽ hữu ích trong mọi lĩnh vực khác của cuộc sống. Theo nghĩa đó, mục tiêu không chỉ là kiếm tiền trên thị trường, mà là thịnh vượng trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Nếu cuốn sách này có thể trở thành một công cụ giúp bạn đạt được sự thịnh vượng, cả trong và ngoài thị trường tài chính, tôi sẽ rất lấy làm vinh hạnh.
Lời giới thiệu
Quá ít người trong chúng ta thực sự hóa thân vào những lý tưởng của chính mình. Chúng ta có điểm mạnh và tài năng, ước mơ và khát vọng. Nhưng nếu nhìn vào từng giờ, từng ngày, không nhiều lý tưởng trong số đó được thể hiện một cách cụ thể. Ngày tháng trôi qua, rồi thành năm, và—tại một thời điểm nào đó đầy tiếc nuối—chúng ta ngoái nhìn cuộc đời và tự hỏi nó đã trôi đi đâu mất.
Điều đó có thể là bạn—một người trung niên nhìn lại quá khứ và nghĩ: "Lẽ ra tôi có thể đã trở thành một người xuất chúng." Hoặc, bạn có thể chọn một kịch bản khác cho cuộc đời mình. Bạn có thể trở thành diễn viên chính của lý tưởng và hiện thực hóa chúng.
Nếu bạn nghĩ rằng đây là một phần mở đầu kỳ lạ cho một cuốn sách về giao dịch, bạn đã đúng. Cuốn sách này không bắt đầu với cung và cầu, mô hình giao dịch hay quản lý vốn. Nó bắt đầu với bạn và những gì bạn muốn từ cuộc sống. Trong ngữ cảnh này, trading không chỉ đơn thuần là mua, bán và phòng vệ rủi ro: nó là một phương tiện để làm chủ bản thân và phát triển chính mình.
Mỗi nhà giao dịch, dù có nhận thức được hay không, đều là một doanh nhân. Họ mở một "công ty" giao dịch của riêng mình và cạnh tranh trên thị trường. Họ tìm kiếm và theo đuổi cơ hội, đồng thời bảo vệ vốn của mình. Họ không ngừng hoàn thiện và mở rộng kỹ năng; họ chấp nhận rủi ro có tính toán. Là doanh nhân, nhà giao dịch bắt đầu với niềm tin rằng họ mang lại giá trị cho thị trường. Nhưng giữa những thất bại không thể tránh khỏi, những giờ làm việc kéo dài, nguồn lực hạn chế, rủi ro và sự bất định, thật khó để duy trì sự lạc quan ấy. Dễ dàng hơn nhiều khi gác lại những ước mơ và từ bỏ nỗ lực hiện thực hóa lý tưởng mỗi ngày.
Tuy nhiên, có những nhà giao dịch không thể từ bỏ khát vọng của mình. Giống như loài bướm đêm bị thu hút bởi ánh sáng xa xăm, họ vẫn theo đuổi nó dù đôi khi bị thiêu cháy. Với những tâm hồn cao quý ấy, tôi xin dành tặng cuốn sách này.
Khi tôi làm việc với các nhà giao dịch và quản lý danh mục đầu tư tại các quỹ đầu cơ, công ty giao dịch độc quyền và ngân hàng đầu tư, tôi không dạy họ cách giao dịch. Phần lớn trong số họ sử dụng các chiến lược khác tôi và hiểu rõ thị trường của họ hơn tôi bao giờ hết. Thay vào đó, tôi tìm ra điểm mạnh của họ. Tôi học cách họ giao dịch hiệu quả và giúp họ xây dựng sự nghiệp từ chính những gì họ đã làm tốt. Giống như cá không thể nhận thức được nước vì chúng đã sống trong đó từ khi sinh ra, chúng ta thường không nhìn ra được những tài sản cá nhân của mình. Mỗi người trong chúng ta là một sự kết hợp độc đáo giữa kỹ năng, tài năng, điểm mạnh, xung đột nội tâm và điểm yếu. Nhưng cũng giống như một doanh nghiệp mới phải tận dụng điểm mạnh của người sáng lập, sự nghiệp giao dịch cũng phụ thuộc vào tài sản—cả về mặt cá nhân lẫn tài chính—của nhà giao dịch. Với vai trò huấn luyện viên, công việc của tôi là giúp họ bước ra khỏi “môi trường nước” tâm lý của mình và nhận ra những tài sản quý giá đã luôn ở xung quanh họ—những tài sản có thể mang lại lợi ích suốt đời.
Chưa bao giờ việc tự huấn luyện lại quan trọng đối với nhà giao dịch như hiện tại. Khi tôi viết những dòng này, chúng ta đang chứng kiến mức độ biến động thị trường chưa từng thấy kể từ sau Thế chiến thứ hai. Biến động giá mang lại cơ hội nhưng cũng đi kèm rủi ro. Những nhà giao dịch không thể lùi lại một bước, nhận diện diễn biến thị trường và điều chỉnh chiến lược đã chịu tổn thất đáng kể. Ngược lại, những ai biết tận dụng cuộc khủng hoảng để thoát khỏi “vùng nước giao dịch”, giảm thiểu rủi ro và tìm kiếm cơ hội mới chính là những người sẵn sàng gặt hái những phần thưởng sự nghiệp.
Cuốn sách bạn đang đọc được viết để đồng hành cùng bạn trên hành trình giao dịch này. Nó được tổ chức thành 101 bài học. Mỗi bài học xác định một thách thức và đưa ra một bài tập cụ thể giúp bạn tiến bộ trong việc đối mặt với thách thức đó. Những bài học này được thiết kế như những bài suy ngẫm để bắt đầu ngày giao dịch của bạn—những lời huấn luyện giúp bạn phát huy phiên bản tốt nhất của chính mình. Theo thời gian, khi bạn đọc và thực hành những bài học này, những lời khuyên huấn luyện sẽ trở thành tiếng nói nội tâm của bạn. Bạn bắt đầu bằng cách nhập vai vào những lý tưởng của cuốn sách và cuối cùng, bạn sống theo chúng, biến chúng thành của riêng mình. Bạn trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình.
Nếu mỗi ngày bạn đọc một đoạn ngắn và gieo những ý tưởng đúng đắn vào tâm trí, điều đó giúp bạn ưu tiên hóa mục tiêu trong cuộc sống và trading. Và nếu điều đó giúp bạn tránh đi một giao dịch tệ mỗi tuần và không bỏ lỡ một giao dịch tốt mà lẽ ra bạn đã bỏ qua—hãy nghĩ xem điều đó sẽ mang lại lợi ích cá nhân và tài chính lớn đến mức nào. Nhưng cũng giống như viên thuốc không thể phát huy tác dụng khi vẫn còn trong lọ, không ai có thể học được từ một cuốn sách chưa được mở ra. Bước đầu tiên để trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình là dành thời gian cho việc tự huấn luyện—mỗi ngày, mỗi tuần—bởi vì đó là cách các thói quen được hình thành. Một vĩ nhân chỉ đơn giản là người đã biến việc phát triển bản thân thành một thói quen.
Và kia, chúng đang nhìn bạn từ kệ sách bên kia căn phòng—những lý tưởng, tất cả những điều bạn từng muốn làm trong cuộc đời. Bạn nhìn về phía kệ sách với ánh mắt khao khát, nhưng bạn không thể chạm tới chúng khi vẫn còn ngồi thoải mái trên chiếc ghế của mình. Nhưng bạn đang cầm trên tay một cuốn sách. Có lẽ cuốn sách này sẽ khiến chiếc ghế của bạn trở nên bớt thoải mái hơn một chút, và khiến kệ sách ấy gần bạn hơn một chút.
Bạn lật sang trang... Bước tiếp theo là của bạn.
______________________
CHƯƠNG 1: THAY ĐỔI - QUÁ TRÌNH & THỰC HÀNH
CHƯƠNG 1: THAY ĐỔI - QUÁ TRÌNH & THỰC HÀNH
Tâm trí có sức mạnh giống như đôi tay; không chỉ để nắm bắt thế giới, mà còn để thay đổi nó. — Colin Wilson
Bạn đang đọc cuốn sách này vì bạn muốn tự huấn luyện bản thân để đạt được thành công lớn hơn trên thị trường tài chính. Nhưng huấn luyện là gì?
Cốt lõi của mọi nỗ lực huấn luyện chính là sự thay đổi. Khi bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình, bạn đang cố gắng tạo ra những thay đổi trong suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của mình. Quan trọng nhất, bạn đang tìm cách thay đổi cách bạn giao dịch: cách bạn nhận diện và hành động dựa trên các mô hình rủi ro và lợi nhuận, cung và cầu.
Có một kho tàng nghiên cứu phong phú về sự thay đổi, dựa trên những nghiên cứu và thực hành tâm lý sâu rộng. Nếu bạn hiểu cách mà sự thay đổi diễn ra, bạn sẽ có vị thế tốt hơn để trở thành tác nhân thay đổi của chính mình. Trong chương này, chúng ta sẽ khám phá các nghiên cứu và thực tiễn về sự thay đổi, cũng như cách bạn có thể tận dụng tối đa những phát hiện đôi khi đầy bất ngờ này.
Huấn luyện không phải chỉ đơn thuần là để sự thay đổi diễn ra, mà là chủ động tạo ra sự thay đổi. Nó đòi hỏi bạn cam kết trở thành người dẫn dắt sự thay đổi trong chính cuộc sống và giao dịch của mình.
Nhưng trước hết, hãy tìm hiểu về quá trình và thực hành của sự thay đổi.
BÀI HỌC 8: TẠO KỊCH BẢN ĐỂ THAY ĐỔI CUỘC SỐNG
Có một thách thức kiểu "con gà và quả trứng" liên quan đến việc thay đổi cuộc sống của chúng ta. Để thay đổi một mô thức hành vi, bạn phải có khả năng thoát ra khỏi mô thức đó. Tuy nhiên, nếu bạn đã có khả năng tránh thực hiện những mô thức đó, thì ngay từ đầu bạn đã không cần phải thay đổi.
Tình huống tiến thoái lưỡng nan này là một rào cản phổ biến đối với các nhà giao dịch muốn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình, nhưng lại không biết cách tách mình ra khỏi những mô thức tiêu cực mà họ cứ lặp đi lặp lại tuần này qua tháng nọ.
Để hiểu cách chúng ta có thể thoát ra khỏi những mô thức tiêu cực cũ và chuyển sang những mô thức tích cực mới, chúng ta cần hiểu một chút về "kịch tính" trong cuộc sống. Cụ thể, việc suy nghĩ về cuộc sống như những vai diễn khác nhau mà chúng ta thực hiện trong “vở kịch cuộc đời” của mình sẽ rất hữu ích. Shakespeare từng nói: “Toàn thế giới là một sân khấu,” và chúng ta chính là tổng hòa của những vai diễn mà mình đảm nhận trên sân khấu đó.
Một số vai trò trong cuộc sống của chúng ta có tính chất tự động, được lập trình sẵn. Thông thường, chúng ta học được những vai trò này từ khi còn nhỏ và trong nhiều năm, chúng có thể đã mang lại lợi ích nhất định. Kết quả là, những vai trò này đã trở thành thói quen khó thay đổi.
Ví dụ, chúng ta có thể đã học cách thu hút sự chú ý của cha mẹ bằng cách than vãn hoặc nghịch ngợm, phá vỡ quy tắc. Theo thời gian, những hành vi đó kết tinh thành những vai diễn cố định: chúng ta tự động than phiền hoặc hành xử bộc phát mỗi khi gặp xung đột cá nhân. Những gì từng có ích trong thời thơ ấu bằng cách giúp ta nhận được sự chú ý, giờ đây lại phản tác dụng, cản trở sự nghiệp và các mối quan hệ tình cảm.
Nhiều vấn đề trong trading cũng có tính chất lặp đi lặp lại như vậy: Chúng ta thực hiện cùng một mô thức hết lần này đến lần khác. Ban đầu, chúng ta giao dịch một cách cẩn trọng và có trách nhiệm. Sau đó, chúng ta thua lỗ và trở nên thất vọng. Vì thất vọng, chúng ta phá vỡ quy tắc giao dịch, phớt lờ điểm cắt lỗ và chịu tổn thất nghiêm trọng. Khi thoát khỏi các vị thế thua lỗ, chúng ta cảm thấy vô cùng nhẹ nhõm và lại quyết tâm giao dịch cẩn trọng hơn—cho đến khi sự thất vọng tiếp theo ập đến.
Điều này chẳng khác gì những cặp đôi quyết tâm hòa hợp với nhau, nhưng khi gặp căng thẳng lại cãi vã dữ dội đến mức suýt chia tay, rồi sau đó làm lành và thề sẽ không bao giờ làm tổn thương nhau nữa.
Hoặc như một người thề rằng mình sẽ ngừng cờ bạc, nhưng sau đó lại đặt cược một vài lần chỉ để rồi rơi vào vòng lặp cũ.
Có một điểm khác biệt quan trọng. Ai cũng có những suy nghĩ tiêu cực và mất tập trung vào một thời điểm nào đó. Tuy nhiên, khi chúng ta đồng nhất mình với những suy nghĩ đó, thì chính chúng—chứ không phải thị trường hay kế hoạch của chúng ta—sẽ trở thành trọng tâm của chúng ta.
Trading đòi hỏi một tâm trí tự do để xử lý dữ liệu và lựa chọn hành động phù hợp. Nhưng chúng ta không còn ý chí tự do nếu chúng ta đang máy móc tái hiện những kịch bản từ quá khứ.
Một góc nhìn từ kịch tính học cho thấy rằng những mô thức lặp đi lặp lại này thực chất là những màn tái hiện—những vòng lặp đóng vai—của những vai trò mà chúng ta đã học trong suốt cuộc đời: vai người thất bại đang cố gắng vươn lên, vai người bạn đời bị tổn thương, vai người độc lập không chấp nhận bị ràng buộc bởi quy tắc, v.v.
Một nhà giao dịch mà tôi từng làm việc cùng lớn lên trong một gia đình bảo bọc và kiểm soát quá mức. Anh ấy nổi loạn khi còn là một thiếu niên và sau đó cảm thấy khó chịu trước bất kỳ sự hạn chế nào đối với hành vi của mình. Việc vi phạm các quy tắc trong cả các mối quan hệ (chẳng hạn như không chung thủy) và trong trading (không tuân thủ các nguyên tắc quản lý rủi ro của công ty) đã dẫn đến hàng loạt thất bại. Anh ấy đang sống theo một kịch bản mà kết cục chỉ toàn là bất hạnh.
Nhưng nếu chúng ta có thể học được những kịch bản này thông qua trải nghiệm trong các mối quan hệ, thì chắc chắn chúng ta cũng có thể hình thành những kịch bản mới bằng cách đặt mình vào những vai trò khác biệt.
Một nhà giao dịch khác mà tôi từng hỗ trợ luôn cảm thấy bản thân luộm thuộm và thiếu kỷ luật. Điều đó không chỉ thể hiện trong trading mà còn trong cả tình trạng thể chất và cách anh ấy giữ gìn căn hộ của mình. Bước ngoặt của anh ấy xảy ra khi anh tham gia một câu lạc bộ thể hình và thuê một huấn luyện viên cá nhân. Chuỗi lớp học và buổi tập đều đặn giúp anh ấy cải thiện thể chất và mang lại cấu trúc rõ ràng cho nỗ lực phát triển bản thân. Khi cảm thấy tràn đầy năng lượng hơn—và hài lòng về bản thân vì đã rèn luyện cơ thể—anh ấy bắt đầu tự giác dọn dẹp căn hộ và chỉnh sửa các quy tắc giao dịch của mình. Những buổi tập với huấn luyện viên đã mang đến cho anh một kịch bản mới cùng những trải nghiệm tích cực phản chiếu một bản sắc tươi mới. Khi thực hiện một vai trò mới, anh ấy cảm nhận về bản thân theo một cách hoàn toàn khác—và điều đó tác động đến nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống của anh.
Một ví dụ khác: Trong nhiều năm, tôi có xu hướng thiếu kiên nhẫn—với chính mình, với người khác, với trading, và thậm chí với tốc độ thay đổi của những người tôi gặp trong các buổi trị liệu. Tuy nhiên, khi Margie và tôi có hai đứa con, tôi thấy mình trong một vai trò mới, một vai trò không cho phép tôi thiếu kiên nhẫn nếu tôi muốn trở thành một người cha tốt.
Vì cả hai đứa trẻ đều có tính cách rất khác tôi, tôi buộc phải tìm cách giao tiếp với chúng theo cách phù hợp với chúng. Vai trò mới của một người cha kiên nhẫn đã mang đến cho tôi một loạt trải nghiệm khác biệt. Dần dần, tôi trở nên điềm tĩnh hơn trong nhiều tình huống khác nhau, dù là khi lái xe hay khi làm việc với một khách hàng trị liệu đang mắc kẹt.
Vai trò mới đã tạo ra những kịch bản tích cực mới. Nhờ sự phản chiếu tích cực trong suốt nhiều năm làm cha mẹ, tôi đã thực sự thay đổi cách nhìn về bản thân. Giờ đây, tôi cảm nhận mình là một người khá điềm tĩnh và kiên nhẫn—và điều đó đã trở thành một phần không thể thiếu trong bản sắc của tôi.
Bây giờ, đây là thử thách và nhiệm vụ dành cho bạn: Xác định con người mà bạn muốn trở thành, sau đó đặt mình vào một hoạt động xã hội có cấu trúc—một vai trò—buộc bạn phải thể hiện những phẩm chất đó.
- Nếu bạn muốn trở nên kỷ luật hơn, hãy tham gia một hoạt động yêu cầu tính kỷ luật như võ thuật hoặc làm việc với huấn luyện viên cá nhân.
- Nếu bạn muốn kiên nhẫn và tập trung hơn, hãy tham gia khóa học thiền hoặc làm việc với trẻ nhỏ mà bạn quan tâm.
- Nếu bạn muốn tự tin hơn trong giao tiếp xã hội, hãy dấn thân vào các hoạt động thuyết trình trước đám đông.
- Nếu bạn muốn giao dịch táo bạo hơn, hãy tham gia một phòng giao dịch có phong cách bạn muốn học hỏi và tích cực tham gia thảo luận trong đó.
Bài tập và gợi ý thực hành: Để trở thành nhà giao dịch mà bạn mong muốn, hãy cân nhắc đảm nhận vai trò người hướng dẫn hoặc đào tạo cho ai đó. Khi có người quan sát và học hỏi từ bạn, bạn sẽ thể hiện phiên bản tốt nhất của bản thân.
Khi vào vai một người giảng dạy, bạn sẽ tiếp cận những mô thức hành vi mà bình thường bạn không tự thực hiện khi chỉ có một mình. Hoặc, bạn có thể đóng vai trò là người cố vấn cho một đồng nghiệp. Động lực xã hội trong việc sống đúng với kỳ vọng của nhóm giao dịch sẽ giúp bạn phát huy những thói quen tích cực nhất của mình.
Anh/chị nào muốn theo dõi series này thì bình luận "Tôi quan tâm" ở bên dưới để em tag vào các bài viết tiếp theo của series nha!
Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà
Giới thiệu sách Trading hay
Thấu hiểu Hành vi giá Thị trường Tài chính - Understanding Price Action
Là quyển sách hướng dẫn giao dịch Phương Pháp Price Action của Bob Volman, chỉ sử dụng duy nhất một đường MA và cấu trúc thị trường cùng hành vi giá để tìm kiếm lợi nhuận
Chỉnh sửa lần cuối:
Bài viết liên quan