3 lý do Mỹ cáo buộc Việt Nam thao túng tiền tệ và những ảnh hưởng dựa trên góc nhìn Vĩ mô!

Xin chào toàn thể anh em,

Vào ngày 16/12/2020, Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã ban hành Báo cáo về “Chính sách kinh tế vĩ mô và Ngoại hối của các đối tác thương mại lớn của Hoa Kỳ”. Tại Báo cáo này, bộ tài chính Hoa Kỳ đã đưa Việt Nam vào cáo buộc Thao túng tiền tệ cùng với một số Quốc gia như: Thụy Sĩ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Ý, Singapore, Malaysia, Đài Loan, Thái Lan và Ấn Độ (Trong đó 10 Quốc gia sau là trong diện "giám sát"). Ngày trước thì mình có viết một bài về vấn đề này rồi, nhưng đó là bài viết khi chúng ta đang còn rơi vào diện "Điều tra", còn đợt này là "cáo buộc".

Link bài viết cũ anh em có thể đọc lại tại:

>>>>Vì sao Mỹ lên kế hoạch điều tra về tiền tệ Việt Nam và tỷ giá USDVND sẽ diễn biến như thế nào?

Vậy thì sự "cáo buộc" này dựa trên những điều gì? Mời anh em cùng tìm hiểu:

Mỹ đã cáo buộc Việt Nam thao túng tiền tệ, phù hợp với 3 tiêu chí sau:

1. Thặng dư thương mại hàng hóa song phương với Hoa Kỳ ít nhất 20 tỷ USD;
2. Thặng dư cán cân vãng lai tương đương ít nhất 2% GDP;
3. Can thiệp một chiều và kéo dài trên thị trường ngoại tệ, thể hiện qua việc mua ròng ngoại tệ trong ít nhất 6 tháng trên giai đoạn 12 tháng với tổng lượng ngoại tệ mua ròng tương đương ít nhất 2% GDP trong giai đoạn 12 tháng.

(1) Về yếu tố đầu tiên, thăng dư thương mại song phương của Việt Nam so với Hoa Kỳ tính đến hết tháng 7 năm 2020 là 34,8 tỷ USD >>> Tiêu chí này phù hợp với cáo buộc.

(2) Thặng dư cán cân vãng lai ít nhất là 2% GDP. Phần này thì mình chưa hình dung ra được khi cán cân vãng lai của Việt Nam tính đến thời điểm này là con số âm - điều này đồng nghĩa là Việt Nam đang bị "thâm hụt cán cân vãng lai". Tuy nhiên, so với Hoa Kỳ thì Việt Nam vẫn đang thặng dư nên có thể yếu tố này không bị truy xét đến nơi


(3) Về yếu tố thứ 3 này thì theo một báo cáo gần nhất của SSI, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã mua thêm 30 nghìn tỷ đồng (1,29 tỷ USD) và việc mua vào diễn ra từ ngày 9-13/11. Trong khi đó trong báo cáo năm 2019, Ngân hàng Nhà nước cũng đa mua vào 20 tỷ USD, nâng mức dự trữ ngoại hối lên tới 80 tỷ USD. Và trong 6 tháng đầu năm 2020, mức dự trữ Ngoại hối đã tăng thành 92 tỷ USD, đồng nghĩa với việc Ngân hàng Nhà nước đã mua vào 12 tỷ USD.

Với quy mô GDP vào năm 2020 ước tính rơi vào 340 tỷ USD, việc Ngân hàng Nhà nước mua vào 12 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm thì những cáo buộc của Hoa Kỳ dựa trên 3 tiêu chí của họ là hợp lý (Theo quan điểm của Hoa Kỳ).

Nói tóm lại trên đây là những nguyên nhân cáo buộc, còn về ảnh hưởng thì có thể nó sẽ khiến cho Ngân hàng Nhà nước phải dè chừng trong việc tăng dự trữ ngoại hối. Và trong ngắn hạn có thể nó sẽ gây áp lực tăng lên đồng VND, khi đó sẽ khuyến khích nhập khẩu thay vì xuất khẩu và luồng vốn đầu tư vào khu vực sản xuất sẽ bị thu hẹp, và hậu quả là thị trường chứng khoán sẽ đi xuống do chỉ số EPS không còn hấp dẫn với các nhà đầu tư chứng khoán.

Tất nhiên, trên đây chỉ là lý thuyết theo góc nhìn Kinh tế vĩ mô, trong khi thị trường khá linh hoạt và thường tách khỏi các yếu tố Vĩ mô trong ngắn hạn đồng thời chịu sự ảnh hưởng bởi tâm lý của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, việc anh em thận trọng với những yếu tố bất ngờ vẫn là cần thiết!