6 giai đoạn trong quá trình phát triển của một xu hướng thị trường

Giai đoạn thứ nhất là một xu hướng chưa được nhận ra trên thị trường.

Giai đoạn hai là khi xu hướng trở nên rõ nét hơn. Sự sụt giá mạnh của American Express năm 1982 từ 62 USD xuống 35 USD là một ví dụ điển hình. Thị trường trong trạng thái lo sợ làm trầm trọng thêm xu hướng giảm giá. Hay là xu hướng tăng của Bitcoin trong thời điểm hiện tại, xu hướng đã quá rõ ràng, thu hút được rất nhiều các nhà đầu cơ.

Giai đoạn thứ ba là một phép thử của thị trường. Đó có thể là một sự kiện điều chỉnh, nhưng có thể phục hồi nhanh, nhằm khẳng định thêm xu hướng quan sát được.

Giai đoạn thứ tư là sự phân hóa ngày càng lớn giữa thực tại và quan niệm. Ví dụ, với những người đã chót “ôm” cổ phiếu đang có chiều hướng giảm giá, họ thường tự trấn an bằng cách tìm kiếm những thông tin để củng cố quan niệm của mình (rằng cổ phiếu đang giữ sẽ lên giá). Hoặc trong xu hướng tăng, một số nhà đầu tư chốt lãi sớm sẽ cố đợi 1 sự điều chỉnh mạnh (có thể không xảy ra cho đến khi xu hướng giảm quay trở lại), hoặc vào khi xu hướng giảm được xác nhận và tin rằng đó là 1 sự điều chỉnh.






Giai đoạn thứ năm là giai đoạn cao trào. Ví dụ, ngày Thứ Tư Đen Tối - thời điểm mà George Soros tấn công nhắm vào đồng Bảng Anh năm 1992. Cộng đồng châu Âu (EC) thời gian đó đang hướng tới một đồng tiền chung của khối, nên các đồng tiền quốc gia thành viên được neo vào nhau trong khuôn khổ Cơ chế tỷ giá hối đoái châu Âu. Không đồng tiền quốc gia nào được phép tăng giá hay mất giá quá 2,25% với các đồng tiền quốc gia khác. Cuối năm 1990, nước Đức thống nhất. Chính quyền Tây Đức cũ quyết định đầu tư ồ ạt vào Đông Đức khiến cho lãi suất trái phiếu châu Âu tăng lên. Điều này lại khiến cho các đồng tiền quốc gia châu Âu, trong đó có bảng Anh, lên giá so với các đồng tiền ngoài khối như dollar Mỹ, yên Nhật, v.v... Bảng Anh lên giá có nghĩa là xuất khẩu của Anh chịu ảnh hưởng tiêu cực trong khi nhập khẩu được khuyến khích. Tài khoản vãng lai của Anh đã thâm hụt lại gặp thêm áp lực thâm hụt nữa. Các nhà đầu cơ vĩ mô dự đoán rằng Anh sẽ không chịu nổi tình trạng này và sớm muộn gì cũng phải phá giá tiền tệ. Đầu tháng 9 năm 1992, giới đầu cơ nhanh chóng tiến hành bán và bán khống bảng Anh ra khi nó còn có giá. Hành động đầu cơ ồ ạt này khiến bảng Anh mất giá cực nhanh. Ngày 15 tháng 9, Bảng Anh mất giá quá 2,25%. Chính phủ Anh đã tung dự trữ ngoại hối nhà nước của mình ra để chống lại. Song hậu quả chỉ là mất dự trữ ngoại tệ chứ không ngăn được sự mất giá của bảng Anh. Ngân hàng Anh tăng lãi suất chiết khấu từ 10% lên 12% rồi 15% cũng không ngăn cản được. Chính phủ Anh đã bất lực cũng đồng nghĩa với việc bảng Anh không còn có thể ở lại Cơ chế tỷ giá hối đoái châu Âu. Cuối ngày 16 tháng 9, Anh chính thức tuyên bố rút lui khỏi cơ chế này.

Giai đoạn cuối cùng là “sự phản chiếu ngược qua gương”. Đây là giai đoạn mà xu hướng thị trường quay ngược trở lại và đảo chiều.