Cố truy cập Telegram bị chặn, coi chừng dính mã độc

Từ khi Telegram bị chặn, vô số hội nhóm chia sẻ cách truy cập, hướng dẫn thay đổi proxy qua các đường link chưa được kiểm chứng. Tội phạm có thể lợi dụng, hướng dẫn thay đổi proxy nhưng thực chất gửi link chứa mã độc để chiếm quyền điều khiển thiết bị, đánh cắp thông tin và tài sản của nạn nhân.

Cục Viễn thông (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã đề nghị các doanh nghiệp viễn thông chặn hoạt động của Telegram tại Việt Nam theo yêu cầu của cơ quan công an, trước thực tế có tới 68% kênh, nhóm xấu độc trong tổng số kênh, nhóm Telegram tại Việt Nam. PV VOV Giao thông có cuộc trao đổi với chuyên gia an ninh mạng, TS. Đoàn Trung Sơn về nội dung này.

PV: Ông có đánh giá thế nào về sự nguy hiểm, nguy cơ lừa đảo từ việc cố gắng truy cập Telegram khi bị chặn?

TS. Đoàn Trung Sơn: Telegram có nhiều hội, nhóm kín, có thể là nhóm lừa đảo, nhóm chia sẻ nội dung tiêu cực, có hại, hoặc có thể vấn đề liên quan an ninh quốc gia. Tuy nhiên, cơ quan chức năng không thể can thiệp do những quy chế, điều khoản của nhà cung cấp dịch vụ hướng tới sự tự do thông tin, không chịu sự can thiệp của bất cứ chính phủ nào.

Do đó, tội phạm trực tuyến hướng người dùng tham gia vào các hội, nhóm trên Telegram để lừa đảo vì bảo mật dữ liệu trên đường truyền, nhóm kín thì không thể kiểm soát, can thiệp được, ngoài ra là tính năng cho phép xóa tin nhắn hai chiều nhằm xóa dấu vết sau khi thực hiện lừa đảo.

Chặn Telegram về mặt công nghệ là không thể, người dùng có thể fake địa chỉ IP qua VPN hoặc proxy để truy cập vào máy chủ Telegram. Tuy nhiên, việc người dùng cố gắng truy cập vào Telegram dù có lệnh cấm từ cơ quan chức năng có thể dẫn tới nhiều nguy cơ mất an toàn. Ví dụ, bị dẫn dụ click vào các liên kết có chứa mã độc, hoặc cài đặt các ứng dụng độc hại lên thiết bị điện thoại, nguy cơ mất dữ liệu cá nhân, hoặc bị sa vào một kịch bản lừa đảo trực tuyến,…




PV: Hiện Việt Nam có hơn 20 triệu tài khoản Telegram. Ông có khuyến cáo gì trước “làn sóng” cố gắng tìm cách truy cập khi bị chặn?

TS. Đoàn Trung Sơn: Khi cơ quan chức năng yêu cầu cấm nền tảng Telegram, mỗi cá nhân nên tuân thủ để hạn chế tối đa rủi ro cho người dùng. Cứ tiếp tục sử dụng các kỹ thuật khác nhau, truy cập vào Telegram một cách trái phép, trong trường hợp xảy ra rủi ro thì người dùng phải tự chịu hoàn toàn trách nhiệm cho hành vi của mình.

Các cá nhân, doanh nghiệp nên tuân thủ lệnh cấm Telegram, hạn chế các rủi ro lừa đảo trực tuyến. Nếu chưa dừng sử dụng ngay được thì các cá nhân, tổ chức nên từng bước chuyển dữ liệu và trao đổi thông tin trên các nền tảng hợp pháp khác được nhà nước cho phép như: Facebook, Zalo,…

PV: Chặn các ứng dụng vi phạm pháp luật là cần thiết, nhưng theo ông, cần có thêm những biện pháp gì để đảm bảo an ninh mạng, hạn chế tình trạng lừa đảo?

TS. Đoàn Trung Sơn: Gần đây, ứng dụng Telegram buộc phải cung cấp dữ liệu cho cơ quan chức năng khi có yêu cầu, cụ thể là địa chỉ IP và SĐT. Việc Telegram buộc phải thay đổi các điều khoản dịch vụ và chính sách bảo mật nhằm “hạ nhiệt” căng thẳng với chính quyền các quốc gia, đồng thời giúp ngăn chặn tội phạm và hỗ trợ đấu tranh với tình hình tội phạm đang diễn biến phức tạp ở một số khu vực, cụ thể là Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.

Việc cấm sử dụng Telegram hoàn toàn khó có thể thực hiện được về mặt công nghệ. Để hạn chế lừa đảo, tôi nghĩ cần kiểm soát chặt cửa khẩu, không để người Việt bị lừa đảo sang Campuchia, bị ép buộc làm công việc lừa đảo; tăng mức hình phạt có tính răn đe với các đối tượng cố tình tham gia vào các tổ chức lừa đảo nhiều lần; tăng nhận thức của người dân về các hình thức lừa đảo của tội phạm trực tuyến và cách các đối tượng thao túng tâm lý nạn nhân qua các nền tảng tin nhắn trực tuyến.