[Series Những Thách Thức Trong Tâm Lý Giao Dịch] - Phần 3: Sự thiếu nhất quán

Xin chào cả nhà!

Trong hành trình giao dịch, những thách thức tâm lý luôn đóng vai trò then chốt trong việc quyết định sự thành bại của mỗi nhà giao dịch. Với mục tiêu giúp các nhà giao dịch hiểu rõ hơn về các vấn đề tâm lý và cách vượt qua chúng, Brett Steenbarger – chuyên gia hàng đầu về tâm lý giao dịch – đã cho ra đời series bài viết "Trading Psychology Challenges" (Những Thách Thức Trong Tâm Lý Giao Dịch).


Với nền tảng là một nhà tâm lý học lâm sàng và kinh nghiệm làm việc với các nhà giao dịch chuyên nghiệp tại các quỹ đầu tư lớn, series này của Brett Steenbarger sẽ tập trung vào việc chẩn đoán và giải quyết những khó khăn tâm lý mà các nhà giao dịch thường gặp phải, từ sự kiệt sức, căng thẳng, đến việc mất động lực hay quản lý cảm xúc khi đối mặt với thị trường. Brett không chỉ cung cấp các phân tích sâu sắc mà còn đưa ra các giải pháp thực tiễn, dựa trên bằng chứng và kinh nghiệm thực tế, giúp người đọc ứng dụng hiệu quả vào công việc giao dịch hàng ngày.

Phần 3 của series sẽ đi sâu vào ba nguyên nhân phổ biến khiến các nhà giao dịch trở nên thiếu nhất quán, bao gồm: sự thay đổi của thị trường, trạng thái tâm lý bất ổn và tình trạng mệt mỏi. Không chỉ phân tích các nguyên nhân, bài viết còn đưa ra những gợi ý thực tiễn giúp bạn duy trì sự nhất quán trong trading, từ việc điều chỉnh chiến lược, quản lý cảm xúc cho đến xây dựng lối sống lành mạnh.

Series "Những Thách Thức Trong Tâm Lý Giao Dịch" này không chỉ dành cho những nhà giao dịch đang tìm kiếm sự cải thiện hiệu suất, mà còn là nguồn cảm hứng cho bất kỳ ai muốn xây dựng một tâm lý mạnh mẽ, kiên định trước những biến động của thị trường.



Lời tác giả: Bài viết chi tiết về cách chẩn đoán vấn đề trong trading là phần nền tảng hữu ích cho loạt bài viết này về những thách thức trong tâm lý giao dịch. Trước khi tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề ảnh hưởng đến trading, điều quan trọng là phải xác định xem đó là vấn đề trong trading ảnh hưởng đến tâm lý hay thách thức tâm lý cản trở trading Bài viết ở trên có thể giúp bạn phân biệt được điều quan trọng này – cùng với một số điểm mấu chốt khác.

Hầu hết các nhà giao dịch đều từng trải qua chuỗi giao dịch thắng và thua. Chúng ta có thể dự đoán những điều này xảy ra đơn giản như một phần của sự ngẫu nhiên.

Một vấn đề nghiêm trọng hơn xảy ra khi chúng ta có chuỗi các quy trình giao dịch hợp lý và không hợp lý. Nói cách khác, chúng ta trở nên thiếu nhất quán trong việc chuẩn bị cho giao dịch; thiếu nhất quán trong nghiên cứu; thiếu nhất quán trong việc định cỡ và quản lý rủi ro, v.v. Sự thiếu nhất quán này đe dọa bất kỳ lợi thế nào mà chúng ta có thể có trên thị trường.



Một trong những lý do tôi khuyến khích các nhà giao dịch duy trì các bảng điểm báo cáo thường xuyên để đánh giá hiệu suất là để họ có thể phát hiện sự thiếu nhất quán càng sớm càng tốt, trước khi nó phá hoại giao dịch và tư duy của họ.

Một nhà giao dịch mà tôi mới gặp gần đây đã tự chấm điểm mình rất thấp về khả năng dự đoán rủi ro. Anh ấy đã không thực hiện lập kế hoạch kịch bản trong trường hợp vị thế của mình bị tác động mạnh bởi tin tức bất lợi. Vì trước đó anh đã giao dịch tốt, nên anh ấy trở nên thoải mái và có phần tự mãn.

Chúng tôi đã sử dụng sai sót đó để giúp anh ấy biến việc lập kế hoạch kịch bản thành một phần trong danh sách kiểm tra hàng ngày của mình. Mục tiêu là xem xét các tình huống "điều gì sẽ xảy ra" và chuẩn bị tinh thần/cảm xúc cho chúng trước khi đặt lệnh giao dịch.

Vậy điều gì khiến chúng ta trở nên thiếu nhất quán? Có ba khả năng quan trọng:

1. Thị trường đã thay đổi

Giao dịch của chúng ta có thể trở nên thiếu nhất quán khi thị trường tự nó chuyển từ một trạng thái sang một trạng thái khác.

Khi xu hướng thay đổi, mối tương quan giữa các thị trường thay đổi, và sự biến động cũng thay đổi, những gì từng hiệu quả có thể không còn mang lại kết quả.

Nếu bạn nhận thấy quy trình giao dịch của mình tương đối ổn định nhưng kết quả lại tệ hơn rõ rệt, bạn cần xem xét sâu hơn những gì bạn đang giao dịch và liệu thị trường đó có trở thành một thị trường khác hay không.

Nếu có, bạn cần hiểu rõ trạng thái mới đó và phát triển các ý tưởng giao dịch mới dựa trên những hiểu biết mới. Đặc biệt lưu ý đến những thay đổi bạn đã thực hiện trong quy trình giao dịch để phản ứng với sự thay đổi của thị trường.

Một nhà giao dịch mà tôi đã nói chuyện gần đây nhận ra rằng mình giao dịch thường xuyên hơn khi thị trường trở nên kém biến động, về cơ bản là tự tạo áp lực để kiếm tiền bằng cách thực hiện nhiều giao dịch hơn vì mỗi giao dịch mang lại ít lợi nhuận hơn. Việc giao dịch quá mức đó dẫn đến kết quả tồi tệ.

2. Trạng thái tâm lý của chúng ta đã thay đổi

Trong ví dụ ở đoạn thứ hai bên trên, nhà giao dịch trở nên quá tự tin và háo hức sau một giai đoạn chiến thắng.

Trong các tình huống khác, chúng ta mất đi sự nhất quán khi cảm thấy thất vọng hoặc sợ hãi. Sự thay đổi trạng thái sang chế độ "chiến hoặc chạy" (fight-or-flight) khiến chúng ta hành động một cách phản ứng, thiếu kế hoạch. Vào những lúc như vậy, chúng ta thực hiện giao dịch không chỉ để tối ưu hóa lợi nhuận mà còn để điều chỉnh trạng thái tâm lý của mình.

Nếu nhận thấy các phần quan trọng trong kế hoạch bị bỏ qua trong lúc căng thẳng, mục tiêu của chúng ta là làm việc để giữ bình tĩnh, tập trung và tỉnh táo trong thời gian thực.

Trong cuốn "Trading Psychology 2.0", tôi thảo luận về việc sử dụng tự thôi miên như một cách để thay thế trạng thái tiêu cực bằng trạng thái tích cực. Cuốn "The Daily Trading Coach" đề cập đến một số phương pháp thay đổi trạng thái, bao gồm việc sử dụng thôi miên và các kỹ thuật tiếp xúc hành vi.

Khi chúng ta có thể nhận ra các trạng thái vấn đề trong thời gian thực, chúng ta có thể sử dụng phương pháp thiền định và hình ảnh dẫn dắt để chuyển sang chế độ bình tĩnh, tập trung trước khi trạng thái kích động chi phối giao dịch của mình.

3. Chúng ta trở nên mệt mỏi

Mệt mỏi là một dạng thay đổi trạng thái đặc biệt, liên quan đến mức năng lượng nhiều hơn là cảm xúc. Thông thường, các nhà giao dịch dành nhiều giờ ngồi trước màn hình và sử dụng quá mức ý chí của mình. Đây là dạng ngắn hạn của tình trạng kiệt sức được mô tả trong Phần 1 của series này.

Trong tình huống đó, chúng ta cần làm mới bản thân, thường bằng cách rời xa màn hình và chuyển sang một chế độ hoặc trạng thái khác giúp kích thích và tái tạo năng lượng.

Nghỉ giải lao để tập thể dục giữa ngày, rời bàn làm việc và trò chuyện với đồng nghiệp là những cách để thay đổi nhịp độ và phục hồi năng lượng.

Ngủ đủ giấc và chất lượng vào ban đêm cũng là một yếu tố quan trọng, vì thiếu giấc ngủ phục hồi có thể dẫn đến giảm khả năng tập trung và dễ xảy ra giao dịch thiếu nhất quán.

Tác động tích cực của chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục hợp lý và giấc ngủ điều độ không thể bỏ qua khi nói đến việc tối ưu hóa mức năng lượng của một người.

Xây dựng các hoạt động tích cực, kích thích vào thời gian ngoài trading cũng có thể mang lại nhiều lợi ích tái tạo.



Tóm lại, không có một câu trả lời duy nhất cho việc giao dịch thiếu nhất quán, vì có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn khác nhau:

• Theo nguyên tắc chung, nếu quy trình của bạn thiếu nhất quán, thì có thể sự thay đổi trạng thái là nguyên nhân chính.
• Nếu quy trình của bạn vẫn nghiêm ngặt nhưng kết quả đi xuống, thì đó có thể là dấu hiệu của sự thay đổi trong chế độ thị trường—một thông tin quan trọng cần xem xét.

Sự thiếu nhất quán trong trading thường đồng nghĩa với việc bạn cần thực hiện các công việc hữu ích, cho dù đó là làm việc trên bản thân hay trên thị trường.


Thân tag các anh/chị: @lapuma @hoangmylan @TradePips @Hoa Việt @Bedauco @Lý Khánh Linh @minhchik3 @BBTO @lenam59 @Kevin2022 @anhnguyen14 @yaguara @ngoi_sao_co_doc @quangthanhtv @PhuocDung10x3b

Anh/chị nào muốn theo dõi series này thì bình luận "Tôi quan tâm" ở bên dưới để em tag vào các bài viết tiếp theo của series nha!


Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà