[101 Bài Học Giúp Bạn Trở Thành Huấn Luyện Viên Giao Dịch Của Chính Mình] - Bài 11: Hiểu về căng thẳng

Xin chào cả nhà!

Brett Steenbarger là một trong những chuyên gia hàng đầu về tâm lý giao dịch, với nhiều năm kinh nghiệm huấn luyện các trader chuyên nghiệp và chia sẻ kiến thức qua các cuốn sách kinh điển như cuốn "The Psychology of Trading" và "Enhancing Trader Performance".

Trong cuốn "The Daily Trading Coach", ông mang đến một hướng tiếp cận thực tiễn, giúp các trader tự trở thành huấn luyện viên của chính mình để phát triển kỹ năng, rèn luyện tư duy và cải thiện hiệu suất giao dịch.




Với 101 bài học súc tích, cuốn sách này không chỉ cung cấp những chiến lược tâm lý, mà còn hướng dẫn bạn những phương pháp áp dụng ngay vào thực tế giao dịch hàng ngày.

Series này sẽ giúp bạn khám phá những bài học quan trọng từ cuốn "The Daily Trading Coach" và cách tận dụng chúng để nâng cao hiệu quả giao dịch cũng như phát triển bản thân một cách toàn diện.

Hãy cùng bắt đầu hành trình trở thành một nhà giao dịch với tâm lý vững vàng và kỷ luật hơn nhé!


Mục tiêu của cuốn "The Daily Trading Coach" là dạy bạn càng nhiều càng tốt về việc tự huấn luyện, để bạn có thể tự hướng dẫn bản thân đến thành công trên thị trường tài chính. Từ khóa quan trọng trong tiêu đề là “Hàng Ngày.” Cuốn sách này được thiết kế để trở thành một tài liệu mà bạn có thể sử dụng mỗi ngày nhằm phát huy thế mạnh và khắc phục điểm yếu của mình.

Sau khi viết hai cuốn sách—"The Psychology of Trading" (Tâm Lý Giao Dịch) và "Enhancing Trader Performance" (Nâng Cao Hiệu Suất Giao Dịch)—cùng với hơn 1.800 bài viết trên blog TraderFeed (www.traderfeed.blogspot.com/), tôi từng nghĩ rằng mình đã bao quát khá đầy đủ lĩnh vực tâm lý giao dịch. Tuy nhiên, chỉ ba năm sau khi xuất bản cuốn sách về hiệu suất giao dịch, tôi lại một lần nữa cầm bút (điện tử) để hoàn thành bộ ba cuốn sách về tâm lý giao dịch, lần này tập trung vào quá trình tự huấn luyện.

Hai thực tế đã dẫn đến sự ra đời của cuốn "The Daily Trading Coach". Trước hết, khi xem xét lưu lượng truy cập trên blog TraderFeed, tôi nhận thấy rằng một lượng lớn độc giả—khoảng một phần ba—truy cập trang web trong vòng một giờ trước khi thị trường mở cửa. Điều này khiến tôi thấy thú vị, vì hầu hết các bài viết trên blog không cung cấp lời khuyên giao dịch cụ thể. Thay vào đó, chúng tập trung vào các chủ đề về tâm lý và hiệu suất giao dịch—những nội dung có giá trị bất kể thời gian nào trong ngày.

Khi tôi hỏi một nhóm độc giả đáng tin cậy về xu hướng này, họ trả lời rằng họ đang sử dụng blog như một dạng “huấn luyện viên giao dịch thay thế.” Việc đọc lại các bài viết giúp họ nhắc nhở bản thân về kế hoạch và ý định trước khi bước vào “chiến trường tài chính.” Điều này càng được củng cố khi tôi thu thập số liệu thống kê về những bài viết phổ biến nhất trên blog. Phần lớn trong số đó là những bài viết thực tiễn về tâm lý giao dịch. Hầu hết đều có nội dung mang tính động viên, dù đôi khi thách thức những giả định của người đọc. Có vẻ như các nhà giao dịch đang tìm kiếm sự hướng dẫn và phần nào đó tìm thấy nó trong blog.

Thực tế thứ hai định hình nên cuốn sách này là sự phát triển của xuất bản điện tử và những thay đổi nhanh chóng trong ngành xuất bản. Cho đến thời điểm đó, số lượng sách điện tử (e-book) dành cho các nhà giao dịch vẫn còn rất ít. Ngay cả khi có, chúng cũng chỉ đơn thuần là phiên bản điện tử của sách in. Dù xuất bản điện tử mang lại sự tiện lợi và hấp dẫn, hầu hết các nhà giao dịch mà tôi tham khảo ý kiến đều không chủ động tìm kiếm hoặc sử dụng e-book. Lý do phổ biến nhất là họ không muốn dành hàng giờ ngồi trước màn hình để đọc thông tin sau cả một ngày giao dịch căng thẳng. Tôi nhanh chóng nhận ra rằng những người tham gia thị trường tài chính không sử dụng phương tiện điện tử theo cùng cách họ tiếp cận sách in. Điều đó khiến tôi suy nghĩ về việc viết một cuốn sách theo một cách khác—một cuốn sách phù hợp hơn với kỷ nguyên xuất bản điện tử nhưng cũng có thể sử dụng dưới dạng bản in.

Khi kết hợp hai quan sát trên, bạn sẽ hiểu được tầm nhìn dẫn đến cuốn sách này: một "huấn luyện viên giao dịch trong một cuốn sách" mà bạn có thể dễ dàng đọc trên màn hình cũng như trên giấy. Mục tiêu là tích hợp nội dung từ blog và sách, tạo ra những “bài học” thực tế giúp nhà giao dịch trở thành huấn luyện viên của chính mình. Cuốn "The Daily Trading Coach" gồm 101 bài học, mỗi bài dài vài trang. Mỗi bài học tuân theo một cấu trúc chung: xác định một thách thức trong trading, đề xuất cách tiếp cận để vượt qua thử thách đó, và cung cấp một bài tập hoặc nhiệm vụ cụ thể để thực hành.

Các chương của sách độc lập với nhau: bạn có thể đọc theo thứ tự hoặc sử dụng mục lục để tìm ngay bài học phù hợp nhất với tình huống giao dịch hiện tại của bạn. Không giống như một cuốn sách truyền thống mà bạn đọc từ đầu đến cuối trong vài lần ngồi đọc, cuốn sách này được thiết kế để bạn tiếp thu từng bài học một, áp dụng vào quá trình phát triển bản thân với tư cách một nhà giao dịch. Giống như blog, nó là một lời nhắc nhở trên màn hình về những điều bạn nên làm khi bạn ở trạng thái tốt nhất. Nhưng hơn cả blog, đây còn là một lộ trình với những hiểu biết thực tế và công cụ giúp bạn khám phá và phát huy tối đa khả năng của chính mình.

Tham vọng của tôi là gói gọn trong 101 bài học này nhiều kiến thức hữu ích và phương pháp thực tiễn hơn những gì bạn có thể nhận được từ nhiều hội thảo đắt tiền hay các buổi huấn luyện cá nhân, mà với chi phí thấp hơn rất nhiều. Thường thì, mục tiêu của các nhà tổ chức hội thảo và huấn luyện viên là biến bạn thành khách hàng lâu dài. Nhưng mục tiêu của cuốn sách này hoàn toàn ngược lại: cung cấp cho bạn công cụ để tự trở thành huấn luyện viên của chính mình, giúp bạn phát triển cả về mặt nghề nghiệp lẫn cá nhân. Nói cách khác, đây là một cuốn cẩm nang về tâm lý giáo dục—một hướng dẫn thực tế để cải thiện bản thân và nâng cao hiệu suất của bạn.

Nhìn vào mục lục, bạn sẽ thấy rằng mỗi chương trong số 10 chương đều chứa 10 bài học. Các chương này bao quát nhiều chủ đề liên quan đến tâm lý và hiệu suất giao dịch, bao gồm các bài học cụ thể về cách áp dụng các phương pháp trị liệu tâm lý ngắn hạn theo hướng phân tâm học, nhận thức và hành vi để thay đổi các mô thức hành vi tiêu cực và hình thành những thói quen tích cực mới.

Hai chương cuối đặc biệt thú vị: Chương 9 bao gồm quan điểm tự huấn luyện từ 18 nhà giao dịch thành công, những người thường xuyên chia sẻ công việc của họ trực tuyến. Chương 10 thực hiện lời hứa lâu năm với độc giả của TraderFeed, hướng dẫn cách nhận diện mô hình lịch sử trong giao dịch bằng Excel. Mỗi bài học đều đi kèm với bài tập và gợi ý thực hành (“Coaching Cues”) giúp bạn áp dụng ý tưởng vào thực tế.

Vâng, mục tiêu của cuốn sách là giúp bạn trở thành huấn luyện viên giao dịch của chính mình. Nhưng nếu nhìn kỹ vào tiêu đề các chương và bài học, bạn sẽ nhận ra rằng mục đích lớn hơn của nó là giúp bạn tự huấn luyện bản thân trong cuộc sống. Những thử thách và sự không chắc chắn mà ta đối mặt khi giao dịch—việc theo đuổi phần thưởng trong khi chấp nhận rủi ro—cũng xuất hiện trong sự nghiệp và các mối quan hệ cá nhân, không chỉ trong thị trường tài chính. Những kỹ thuật giúp bạn làm chủ bản thân với tư cách một nhà giao dịch cũng sẽ hữu ích trong mọi lĩnh vực khác của cuộc sống. Theo nghĩa đó, mục tiêu không chỉ là kiếm tiền trên thị trường, mà là thịnh vượng trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Nếu cuốn sách này có thể trở thành một công cụ giúp bạn đạt được sự thịnh vượng, cả trong và ngoài thị trường tài chính, tôi sẽ rất lấy làm vinh hạnh.





Quá ít người trong chúng ta thực sự hóa thân vào những lý tưởng của chính mình. Chúng ta có điểm mạnh và tài năng, ước mơ và khát vọng. Nhưng nếu nhìn vào từng giờ, từng ngày, không nhiều lý tưởng trong số đó được thể hiện một cách cụ thể. Ngày tháng trôi qua, rồi thành năm, và—tại một thời điểm nào đó đầy tiếc nuối—chúng ta ngoái nhìn cuộc đời và tự hỏi nó đã trôi đi đâu mất.

Điều đó có thể là bạn—một người trung niên nhìn lại quá khứ và nghĩ: "Lẽ ra tôi có thể đã trở thành một người xuất chúng." Hoặc, bạn có thể chọn một kịch bản khác cho cuộc đời mình. Bạn có thể trở thành diễn viên chính của lý tưởng và hiện thực hóa chúng.

Nếu bạn nghĩ rằng đây là một phần mở đầu kỳ lạ cho một cuốn sách về giao dịch, bạn đã đúng. Cuốn sách này không bắt đầu với cung và cầu, mô hình giao dịch hay quản lý vốn. Nó bắt đầu với bạn và những gì bạn muốn từ cuộc sống. Trong ngữ cảnh này, trading không chỉ đơn thuần là mua, bán và phòng vệ rủi ro: nó là một phương tiện để làm chủ bản thân và phát triển chính mình.

Mỗi nhà giao dịch, dù có nhận thức được hay không, đều là một doanh nhân. Họ mở một "công ty" giao dịch của riêng mình và cạnh tranh trên thị trường. Họ tìm kiếm và theo đuổi cơ hội, đồng thời bảo vệ vốn của mình. Họ không ngừng hoàn thiện và mở rộng kỹ năng; họ chấp nhận rủi ro có tính toán. Là doanh nhân, nhà giao dịch bắt đầu với niềm tin rằng họ mang lại giá trị cho thị trường. Nhưng giữa những thất bại không thể tránh khỏi, những giờ làm việc kéo dài, nguồn lực hạn chế, rủi ro và sự bất định, thật khó để duy trì sự lạc quan ấy. Dễ dàng hơn nhiều khi gác lại những ước mơ và từ bỏ nỗ lực hiện thực hóa lý tưởng mỗi ngày.

Tuy nhiên, có những nhà giao dịch không thể từ bỏ khát vọng của mình. Giống như loài bướm đêm bị thu hút bởi ánh sáng xa xăm, họ vẫn theo đuổi nó dù đôi khi bị thiêu cháy. Với những tâm hồn cao quý ấy, tôi xin dành tặng cuốn sách này.

Khi tôi làm việc với các nhà giao dịch và quản lý danh mục đầu tư tại các quỹ đầu cơ, công ty giao dịch độc quyền và ngân hàng đầu tư, tôi không dạy họ cách giao dịch. Phần lớn trong số họ sử dụng các chiến lược khác tôi và hiểu rõ thị trường của họ hơn tôi bao giờ hết. Thay vào đó, tôi tìm ra điểm mạnh của họ. Tôi học cách họ giao dịch hiệu quả và giúp họ xây dựng sự nghiệp từ chính những gì họ đã làm tốt. Giống như cá không thể nhận thức được nước vì chúng đã sống trong đó từ khi sinh ra, chúng ta thường không nhìn ra được những tài sản cá nhân của mình. Mỗi người trong chúng ta là một sự kết hợp độc đáo giữa kỹ năng, tài năng, điểm mạnh, xung đột nội tâm và điểm yếu. Nhưng cũng giống như một doanh nghiệp mới phải tận dụng điểm mạnh của người sáng lập, sự nghiệp giao dịch cũng phụ thuộc vào tài sản—cả về mặt cá nhân lẫn tài chính—của nhà giao dịch. Với vai trò huấn luyện viên, công việc của tôi là giúp họ bước ra khỏi “môi trường nước” tâm lý của mình và nhận ra những tài sản quý giá đã luôn ở xung quanh họ—những tài sản có thể mang lại lợi ích suốt đời.

Chưa bao giờ việc tự huấn luyện lại quan trọng đối với nhà giao dịch như hiện tại. Khi tôi viết những dòng này, chúng ta đang chứng kiến mức độ biến động thị trường chưa từng thấy kể từ sau Thế chiến thứ hai. Biến động giá mang lại cơ hội nhưng cũng đi kèm rủi ro. Những nhà giao dịch không thể lùi lại một bước, nhận diện diễn biến thị trường và điều chỉnh chiến lược đã chịu tổn thất đáng kể. Ngược lại, những ai biết tận dụng cuộc khủng hoảng để thoát khỏi “vùng nước giao dịch”, giảm thiểu rủi ro và tìm kiếm cơ hội mới chính là những người sẵn sàng gặt hái những phần thưởng sự nghiệp.

Cuốn sách bạn đang đọc được viết để đồng hành cùng bạn trên hành trình giao dịch này. Nó được tổ chức thành 101 bài học. Mỗi bài học xác định một thách thức và đưa ra một bài tập cụ thể giúp bạn tiến bộ trong việc đối mặt với thách thức đó. Những bài học này được thiết kế như những bài suy ngẫm để bắt đầu ngày giao dịch của bạn—những lời huấn luyện giúp bạn phát huy phiên bản tốt nhất của chính mình. Theo thời gian, khi bạn đọc và thực hành những bài học này, những lời khuyên huấn luyện sẽ trở thành tiếng nói nội tâm của bạn. Bạn bắt đầu bằng cách nhập vai vào những lý tưởng của cuốn sách và cuối cùng, bạn sống theo chúng, biến chúng thành của riêng mình. Bạn trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình.

Nếu mỗi ngày bạn đọc một đoạn ngắn và gieo những ý tưởng đúng đắn vào tâm trí, điều đó giúp bạn ưu tiên hóa mục tiêu trong cuộc sống và trading. Và nếu điều đó giúp bạn tránh đi một giao dịch tệ mỗi tuần và không bỏ lỡ một giao dịch tốt mà lẽ ra bạn đã bỏ qua—hãy nghĩ xem điều đó sẽ mang lại lợi ích cá nhân và tài chính lớn đến mức nào. Nhưng cũng giống như viên thuốc không thể phát huy tác dụng khi vẫn còn trong lọ, không ai có thể học được từ một cuốn sách chưa được mở ra. Bước đầu tiên để trở thành nhà tâm lý giao dịch của chính mình là dành thời gian cho việc tự huấn luyện—mỗi ngày, mỗi tuần—bởi vì đó là cách các thói quen được hình thành. Một vĩ nhân chỉ đơn giản là người đã biến việc phát triển bản thân thành một thói quen.

Và kia, chúng đang nhìn bạn từ kệ sách bên kia căn phòng—những lý tưởng, tất cả những điều bạn từng muốn làm trong cuộc đời. Bạn nhìn về phía kệ sách với ánh mắt khao khát, nhưng bạn không thể chạm tới chúng khi vẫn còn ngồi thoải mái trên chiếc ghế của mình. Nhưng bạn đang cầm trên tay một cuốn sách. Có lẽ cuốn sách này sẽ khiến chiếc ghế của bạn trở nên bớt thoải mái hơn một chút, và khiến kệ sách ấy gần bạn hơn một chút.

Bạn lật sang trang... Bước tiếp theo là của bạn.


Nếu bạn dự định trở thành bất cứ điều gì ít hơn khả năng của mình, có lẽ bạn sẽ không hạnh phúc trong suốt phần đời còn lại. —Abraham Maslow

Khi các nhà giao dịch tìm đến huấn luyện viên, một trong những yêu cầu phổ biến nhất là giúp họ giảm căng thẳng. Giả định được đặt ra là càng ít căng thẳng càng tốt, và nếu có thể loại bỏ căng thẳng, giao dịch sẽ suôn sẻ. Nhưng điều đó có đúng không?

Trong chương này, chúng ta sẽ xem xét căng thẳng và khó khăn, cũng như sự khác biệt giữa hai khái niệm này. Chúng ta cũng sẽ khám phá cách ứng phó và những phản ứng nào là hiệu quả hoặc không hiệu quả trong các tình huống căng thẳng.

Một trong những thách thức lớn của việc huấn luyện trong một lĩnh vực có cường độ cao và mang tính cạnh tranh là đảm bảo rằng căng thẳng bình thường, có thể dự đoán trước, không biến thành khó khăn làm giảm hiệu suất.

Trên thực tế, điều này có nghĩa là cần phân biệt giữa những căng thẳng vốn có trong nghề trading và những căng thẳng mà chúng ta vô tình tự đặt lên bản thân.

Hãy cùng xem cách bạn có thể biến căng thẳng thành lợi thế trong quá trình tự huấn luyện.





Bạn thường nghe những lời khuyên rằng các nhà giao dịch nên loại bỏ hoặc giảm thiểu tối đa căng thẳng tâm lý. Nhưng tất nhiên, điều đó là không thể. Chính bản thân việc trading đã đòi hỏi bạn phải đối mặt hàng ngày với rủi ro và sự không chắc chắn. Khi hoạt động trong môi trường như vậy, căng thẳng tâm lý là điều không thể tránh khỏi. Nếu mục tiêu của bạn là giảm căng thẳng xuống mức tối thiểu, thì trading không phải là công việc hoặc sở thích phù hợp với bạn.



Nhiều nhà giao dịch—và cả những huấn luyện viên giao dịch—thường nhầm lẫn giữa căng thẳng và khó khăn. Không phải tất cả căng thẳng tâm lý đều dẫn đến khó khăn, và cũng không phải tất cả căng thẳng tâm lý đều có hại. Nếu bạn muốn tự huấn luyện để đạt thành công trong trading, thì điều quan trọng là phải hiểu về căng thẳng: cách nó giúp nâng cao hiệu suất và cách nó có thể biến thành khó khăn, cản trở việc ra quyết định.

Hãy bắt đầu bằng một ví dụ đơn giản trong cuộc sống hàng ngày. Bạn đang lái xe trên đường cao tốc trong một chuyến đi dài và cảm thấy hơi chán. Đột nhiên, gió mạnh lên và tuyết rơi dày đặc. Tầm nhìn của bạn bị giảm đáng kể, và bạn cảm nhận được mặt đường trở nên trơn trượt. Ngay lập tức, bạn cúi sát vào vô lăng, tập trung nhìn qua kính chắn gió và giảm tốc độ. Cảm giác chán nản của bạn nhanh chóng biến thành sự cảnh giác. Bạn không còn lái xe theo quán tính nữa.



Đây chính là căng thẳng tâm lý: một trạng thái thể chất và nhận thức cao độ giúp chúng ta đối phó với những thách thức. Nó thường được gọi là phản ứng "chiến đấu hoặc bỏ chạy" (fight or flight), vì nó kích hoạt tâm trí và cơ thể để né tránh tình huống khó khăn hoặc đối mặt trực tiếp với chúng. Căng cơ, tăng sự tỉnh táo và dòng adrenaline chảy mạnh—đây là một số dấu hiệu cho thấy bạn đang bước vào trạng thái căng thẳng.

Lưu ý rằng trong ví dụ lái xe giữa cơn bão tuyết, đây là một trạng thái thích nghi. Nếu bạn tiếp tục lái xe theo quán tính mà không giảm tốc độ hay có biện pháp phòng tránh, bạn có thể gặp tai nạn. Trạng thái căng thẳng giúp bạn huy động năng lượng—chuyển từ cảm giác buồn chán sang trạng thái sẵn sàng đối phó với tình huống ngay lập tức. Vì vậy, trong trường hợp này, nói về việc giảm thiểu căng thẳng nghe có vẻ vô lý: khi bạn đang lái xe trong một cơn bão tuyết với tầm nhìn kém, cơ thể và tâm trí bạn cần phải kích hoạt để đối phó!

Căng thẳng là sự huy động của tâm trí và cơ thể; nó có thể giúp nâng cao hiệu suất.

Nhấn để mở rộng...

Nhưng hãy đi xa hơn một chút với ví dụ của chúng ta. Tôi đã sống hơn 20 năm ở khu vực Syracuse, New York, vì vậy một trận bão tuyết có thể là một thử thách, nhưng không phải là điều xa lạ. Tôi đã trải qua những điều kiện tương tự trước đây và biết phải làm gì khi chúng xảy ra. Căng thẳng của tôi không bao giờ trở thành khó khăn, bởi vì tôi không coi cơn bão là một mối đe dọa nghiêm trọng.



Tuy nhiên, giả sử tôi đến từ Florida và chưa bao giờ trải qua một trận bão tuyết như vậy. Tôi đã nghe nói về các vụ tai nạn liên hoàn trong điều kiện thời tiết này và lo lắng rằng lốp xe của mình sẽ mất độ bám đường. Cơn bão trở thành một mối đe dọa lớn đối với tôi; tôi không cảm thấy đủ khả năng để kiểm soát nó. Căng thẳng của tôi nhanh chóng biến thành khó khăn khi sự tỉnh táo chuyển thành lo âu.

Ví dụ đơn giản về việc lái xe cho thấy rằng nhận thức và kinh nghiệm chính là yếu tố quyết định sự khác biệt giữa căng thẳng và khó khăn.

Khi còn là sinh viên tại Đại học Duke, tôi và David Aderman đã thực hiện một thí nghiệm. Chúng tôi yêu cầu hai nhóm tham gia thực hiện một bài phát biểu. Cả hai nhóm đều nhận được phản hồi tiêu cực về phần trình bày của họ.

• Nhóm thứ nhất được cho biết rằng khả năng nói trước đám đông liên quan đến tính cách và không thể thay đổi.
• Nhóm thứ hai được thông báo rằng họ có thể cải thiện kỹ năng nói một cách tương đối dễ dàng.

Kết quả là, nhóm thứ nhất báo cáo mức độ khó khăn cao hơn đáng kể so với nhóm thứ hai. Điều tạo ra sự khó khăn không phải là phản hồi tiêu cực, mà là nhận thức rằng họ không đủ khả năng để thay đổi tình huống tiêu cực đó.

Chính cách chúng ta diễn giải tình huống biến căng thẳng bình thường thành khó khăn.

Nhấn để mở rộng...

Vậy điều này liên quan thế nào đến trading?



Khi bạn đặt vốn của mình vào rủi ro, bạn giống như người lái xe trên con đường phủ đầy tuyết. Bạn sẽ phải tập trung cao độ, xử lý thông tin theo thời gian thực để có thể điều chỉnh kịp thời nếu cần thiết. Nếu bạn coi việc thua lỗ là một phần tự nhiên của trading, đã từng trải qua thua lỗ và phục hồi sau đó, và có các cơ chế để giới hạn mức thua lỗ, thì căng thẳng khó có thể trở thành khó khăn. Một giao dịch thua lỗ đơn giản chỉ là một sự phiền toái nhỏ, giống như việc chuyến đi của bạn bị trì hoãn bởi một trận bão tuyết.

Tuy nhiên, nếu bạn không chấp nhận thua lỗ là điều bình thường và tự nhiên—đặc biệt là nếu bạn không có giới hạn về khối lượng giao dịch và mức dừng lỗ để kiểm soát rủi ro—thì căng thẳng do một lệnh giao dịch đi ngược lại kỳ vọng của bạn rất dễ biến thành khó khăn. Khả năng tập trung và đưa ra những điều chỉnh nhanh chóng của bạn sẽ bị suy giảm. Bạn sẽ giống như người lái xe đến từ Florida đối mặt với cơn bão tuyết ở miền Đông Bắc nước Mỹ.

Giới hạn khối lượng giao dịch, kế hoạch giao dịch và mức dừng lỗ cũng giống như lốp xe mùa đông trên ô tô của bạn: khi mọi thứ diễn ra thuận lợi, chúng có vẻ không quan trọng, nhưng khi điều kiện trở nên bất lợi, chúng giúp bạn kiểm soát tình hình.

Một tài xế hoảng loạn trong tuyết cảm thấy mình không thể kiểm soát chiếc xe; trong khi một người lái xe có kinh nghiệm vào mùa đông biết rằng mình có thể làm chủ được tình huống.



Tương tự, một nhà giao dịch hoảng loạn cảm thấy không thể kiểm soát khoản lỗ của mình, còn một nhà giao dịch có kinh nghiệm thì biết rằng tổn thất luôn có thể được giới hạn.

Thử thách của bạn với vai trò là huấn luyện viên giao dịch của chính mình là chấp nhận căng thẳng—và luôn đảm bảo rằng nó không biến thành khó khăn. Một mục tiêu tuyệt vời để cải thiện giao dịch của bạn là bắt đầu mỗi ngày với các nguyên tắc về khối lượng vị thế, giới hạn thua lỗ trên mỗi giao dịch, mục tiêu giá cho từng lệnh và giới hạn thua lỗ trong ngày mà bạn có thể chấp nhận được.

Mức rủi ro bạn sẵn sàng chấp nhận trong mỗi giao dịch nên nhỏ hơn đáng kể so với tiềm năng lợi nhuận dựa trên mục tiêu lợi nhuận của bạn. Số tiền bạn sẵn sàng mất trong một ngày nên chỉ chiếm một phần nhỏ so với số tiền bạn kiếm được vào những ngày tốt nhất. Nếu bạn là một nhà giao dịch thường xuyên, không một giao dịch thua lỗ nào trong ngày nên khiến bạn mất khả năng kiếm lời vào cuối ngày; không một khoản lỗ nào trong một ngày nên đủ lớn để khiến bạn không thể có lợi nhuận trong cả tuần.

Sự chuẩn bị và tính quen thuộc sẽ ngăn căng thẳng biến thành khó khăn, vì chúng giúp bạn tăng cường cảm giác kiểm soát. Nếu bạn lập kế hoạch cho các mức thua lỗ và xem xét kỹ lưỡng các kế hoạch đó, chúng sẽ trở nên quen thuộc và bạn sẽ sẵn sàng đối phó.

(Xem bảng câu hỏi ngắn trong Hình 2.1 để đánh giá xem căng thẳng của bạn có đang chuyển thành khó khăn hay không.)

Nếu bạn chuẩn bị sẵn sàng cho những tình huống bất lợi, bạn sẽ chỉ phản ứng với căng thẳng bình thường, không phải khó khăn.

Nhấn để mở rộng...

Trading luôn đi kèm với căng thẳng, nhưng việc tự huấn luyện sẽ đảm bảo rằng nó không trở thành một chuỗi những khó khăn triền miên. Hãy nhớ rằng, nhiệm vụ của bạn là duy trì một tư duy giúp bạn giữ vững sự tự tin và động lực: trong điều kiện đó, bạn sẽ làm việc chăm chỉ hơn, học hỏi nhiều hơn và dần dần tăng trưởng tài khoản giao dịch của mình theo thời gian. Điều đó không có nghĩa là loại bỏ căng thẳng; mà là tạo ra những "bức tường lửa" chủ động giữa căng thẳng và khó khăn. Quản lý rủi ro chính là một trong những "bức tường lửa" tâm lý tốt nhất.

Bài tập và gợi ý thực hành: Hãy lên kế hoạch cho mọi sự cố có thể xảy ra trong giao dịch: nếu bạn không thể liên lạc với sàn môi giới; nếu bạn bị mất kết nối internet; nếu thiết bị của bạn gặp sự cố; nếu nhà cung cấp dữ liệu bị gián đoạn.

Trạm giao dịch của tôi tuy nhỏ, nhưng tôi có phương án dự phòng cho từng tình huống trên. Tôi có nhiều broker, nhiều kết nối internet, nhiều máy tính và nhiều nguồn dữ liệu. Luôn có một phương án dự phòng (Plan B) đã được chuẩn bị sẵn nếu có sự cố xảy ra khi tôi đang giữ vị thế. Những trục trặc này vẫn gây căng thẳng, nhưng chúng không biến thành khó khăn.

Nhấn để mở rộng...

Anh/chị nào muốn theo dõi series này thì bình luận "Tôi quan tâm" ở bên dưới để em tag vào các bài viết tiếp theo của series nha!

Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà